عنوان
بررسی فقهی مشروعیت «مالیات بر خانه های خالی»
نویسنده
ناشر
فصلنامه پژوهشهای فقه و حقوق اسلامی، زمستان ۱۴۰۱، شماره ۷۰، ص.: ۱۳۵-۱۶۳.
تاریخ نشر
۱۴۰۱
توضیح
بررسی دلایل فقهی «مالیات بر خانه خالی»، گامی مهم در نتیجهبخشی و اجرائیسازی قانون مربوطه است چنانکه هدف این تحقیقِ تحلیلی - توصیفی از نوع کتابخانهای نیز همین میباشد. از طرفی علیرغم اهمیت این موضوع، ورود فقهپژوهان در این عرصه حتی بعد از انقلاب اسلامی و تشکیل حکومت اسلامی بسیار کمرنگ و ضعیف بوده و لذا این تحقیق کاملا جدید و نوآورانه است.
یافتههای تحقیق حاکی است مشروعیت فقهی «مالیات بر خانه خالی»، با سه دلیل قابل اثبات است: الف) نظر تاییدی حاکم شرع (با تصویب قانونی و تایید فقهای شورای نگهبان). ب) دلیل «عقل» با بررسی جوانب موضوع از حیث مصالح و مفاسدِ واقعیه. ج) قواعد «لاحرج» و «لاضرر»، مشروط به اثبات ضرری و حرجی بودن فقدان وجود چنین حکم و چنین مالیاتی.
عمومات و اصولی همچون «اوفوا بالعقود»، «المسلمون عند شروطهم» و «اصاله الصحه» از اثبات مشروعیت فقهی «مالیات بر خانه خالی» ناتوان هستند. همچنانکه دلایل مخالفان تحت عنوان 1- تعارض با قاعده تسلیط و حقوق مالکیت افراد 2- تعارض با قاعده لزوم صیانت از نظم اقتصادی و اجتماعی و جلوگیری از اختلال نظام، ضعیف بوده و توان معارضه با دلایل مثبته را ندارند.
واژههای کلیدی: مالیات، مالیات بر خانه خالی، دلایل فقهی، مشروعیت.