بررسی فقهی فرار از مالیات حکومتی

توضیح

امروزه یکی از منابع مهم درآمدی دولت­ها، مالیات است. علاوه بر اینکه بخش عمده­ای از هزینه­ها را تأمین می­کند، به­عنوان ابزار مناسب مالی برای کنترل اقتصاد نیز به­کار می­رود. براساس آموزه­های اسلامی و آنچه از آیات و روایات به­دست می­آید، فرار از پرداخت مالیات­های اولیه یا ثابت، حرام دانسته شده و صراحتاً افرادی که از پرداخت آن امتناع می­کنند، خاطی و متجری از حکم ثابت الهی محسوب می­شوند.
در همین راستا، آنچه می­بایست مورد بررسی قرار گیرد آن است که باتوجه به آموزه­های اسلامی، حکم فرار از پرداخت مالیات­های حکومتی چیست؟ از سویی دیگر باتوجه به احکام اسلامی، آن دسته از افرادی که با توسل به خلأهای قانونی مالیات خود را نمی­پردازند و از پرداخت آن اجتناب می­کنند نیز مشمول حکم فرار مالیاتی می­شوند؟ یا اینکه فرار از مالیات با اجتناب از پرداخت آن متفاوت بوده و حکم فرار بر اجتناب قابل حمل نیست؟
روش تحقیق در این پژوهش مراجعه به اقوال فقهاء و منابع فقهی و نیز مراجعه به قوانین موضوعه است. باتوجه به بررسی­های انجام شده، فرار مالیاتی که به صورت اختفاء، تقلب و تخلف از قانون همراه با قصد نامشروع و اضرار به دیگران و جامعه اسلامی است، به­لحاظ فقهی و حقوقی، حرام بوده و جرم محسوب می­شود، به این مسأله نیز پرداخته می­شود که، فرار مالیاتی غیر از اجتناب مالیاتی است و علاوه بر مالیات­های اولیه، شامل مالیات­های حکومتی نیز می­شود.
واژه‌های کلیدی: مالیات اسلامی، مالیات حکومتی، فرار مالیاتی، اجتناب مالیاتی