عنوان
رابطه فقه و اخلاق از دیدگاه قرآن کریم
نویسنده
ناشر
فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی، زمستان 1401، شماره 4، ص.: 186-198.
تاریخ نشر
1401
توضیح
در مورد رابطه احکام فقهی و اخلاقی دیدگاه هایی گوناگونی وجود دارد. بر این اساس، پس از بررسی و نقد دیدگاهها، در پژوهش حاضر تلاش گردید با روش توصیفی تحلیلی، از چند راه ثابت شود که رابطه آنها عموم و خصوص من وجه است و در موارد افتراق تعامل و تاثیر متقابل دارند. اول از بررسی و رتبه بندی آیات متعدد قرآن که هدف های بعثت و دین را معرفی کرده است و دوم از آیات الاحکام که احکام شرعی را بیان نموده و همراه با آنها ثمره و نتیجه آنها را تزکیه و تطهیر اخلاق انسان معرفی نمودهاند و سوم از بحث تجسم اعمال که در قرآن مورد تاکید قرارگرفته است. و نتیجه آنکه رابطه احکام فقهی و اخلاقی عموم وخصوص من وجه است. و در موارد افتراق تباین و تعامل دارند و تعامل آنها متقابل است؛ ولی احکام فقهی به ویژه عبادات، راه کارهای عملی، و زمینه ساز تزکیه و تربیت اخلاقی است. و درنهایت تعامل و تاثیر متقابل احکام فقهی و اخلاقی و اهمیت ویژه اخلاق مورد تائید و تاکید قرار گرفته است.
واژههای کلیدی: قرآن، فقه، احکام اخلاقی، احکام شرعی، تزکیه.