اصول و قواعد بنیادین فقهی حاکم بر مذاکره

توضیح

 یکی از مسائل کنونی دولت اسلامی, رفع اختلافات بین المللی, از طریق مذاکره است. آنچه در این زمینه با خلأ پژوهشی مواجه هستیم تبیین گستره ی مذاکره با دول غیرمسلمان و پایبندی به آن بر اساس مبانی و قواعد فقه است. در مقاله ی پیش رو با بهره گیری از روش تحلیلی و توصیفی, در صدد تبیین ماهیت و آثار اصول و قواعد فقه حاکم بر مذاکره, با تکیه بر دیدگاه تکلیف گرایانه بوده ایم. بر اساس یافته های تحقیق, در فقه امامیه نهاد مذاکره, جزو عناوین اولیه ی ضروری است نه ثانویه ی اضطراری. اصول و قواعد بنیادین فقهی مذاکره از جمله قاعده ی نفی تسلط و قاعده ی تناسب رفتاری, اصل عزت, حکمت و مصلحت عقلایی, حاکی از مذاکره ی فعال نه منفعل هستند. مذاکره ی فعال در دیدگاه تکلیف گرایانه ریشه دارد. بر مبنای این دیدگاه فقهی, برای تحقق عمل به تکلیف در شرایط ویژه ی مذاکره با دشمنان باید از سوی مذاکره کنندگان اسلامی, تاکتیک های منعطف و نرمی در فرآیند مذاکره اتخاذ شود تا دول غیرمسلمان نتوانند با طراحی وضعیتی, محدودیت ها و تحریم هایی را بر کشور اسلامی تحمیل کنند.
واژه های کلیدی: اصول مذاکره، تکلیف گرایی، دیپلماسی، قواعد فقه، مذاکره.