پیوند اخلاق و فقه

توضیح

اما در عین حال یکی از مسائلی که در مباحث فقهی با همه تنوعی که دارند، مشاهده می‌شود، انطباق مسائل فقهی با ملاکهای اخلاقی است که چند مورد را یاد می‌کنیم: 1-ملاک پاکیها: چه از دید کتاب و سنت(قول و فعل و تقریر معصوم)و چه از نظر عقل و اجماع پاکیها و طهارت و نظافت مورد نظر مؤکد شارع بوده به حدی که گفته شده است«بنی الإسلام علی النظافة»(اسلام بر اساس نظافت بنیاد شده است)و اصل نظافت در دستورات پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم و ائمه معصومین علیهم السلام سخت، مورد تأکید قرار گرفته است. فضیلتهای اخلاقی زاینده تکلیفهایی بایستی و انسانی‌اند و مکرمتها و ارزشهایی والا را در روح فرد و جامعه به وجود می‌آورند، به این لحاظ است که فقه اسلامی در درون خویش فضیلتها و کرامتهای والای انسانی را مدار«جعل»و تشریع قوانین خود قرار داده است و با ایجاد تعهدات متقابل و تعهداتی فردی و شخصی، روان انسانها را به انجام الزامات اخلاقی و تعهدات ارزشی بر می‌انگیزاند . محور و ملاک سعادت نیز که فلسفه خلقت هستی و فلسفه کلی اخلاق است در فقه اسلامی مورد توجه قرار گرفته است؛از «کتاب الطهاره»در فقه اسلامی گرفته تا «کتاب الدیات»مسائلی همچون عشق و پرستش، بروز و تجلی فطرت و روان آدمی خدمت به همنوع و تعاون اجتماعی، مسئولیتهای اجتماعی، جلوگیری از مفاسد اجتماعی به وسیله امر به معروف و نهی از منکر، وجوب حفظ نفس، حرمت اضرار به نفس و غیر، احکام لباسها، مکان، ظروف، رابطه انسان با طبیعت، اشکال خرید و فروش و شیوه برگزیده اسلامی آن، حقوق خانوادگی، مسائل قضایی، جزایی و جنایی تعهدات متقابل اجتماعی، تعاون، ضمانتها و...
واژه‌های کلیدی: اخلاق، فقه، انسان، اسلامی، اخلاق و فقه، فضیلت ها، خدا، فقه اسلامی، عدل، فلسفه اخلاق.