فقه اطلاعات و مسئله حقوق بشر

توضیح

فقه، مسیر زندگی واقعی انسان را بر اساس مصالح، منافع واقعی و با اقتضای آفرینش ترسیم می‌کند و بر این اساس است که فقه نیاز به امنیت را همانند دیگر نیازهای ضروری بشر در نظر گرفته است. حقوق بشر نیز از دیرباز در متن فرهنگ و ادیان توحیدی ملحوظ شده است و در حوزه‌های مختلف دارای مصادیق متعددی است که در فقه سیاسی، فقه امنیتی، فقه اقتصادی، فقه اطلاعات و ... نیز از همین اصل پیروی می‌نماید. در این میان نگرش به حقوق بشر از منظر فقه اطلاعات، به معنای ریشه الهی قائل شدن برای آن است. چرا که قرائت دین‌مدارانه از حقوق، ضمانت اجرای محکمی را برای آن ایجاد می‌کند؛ بدین ترتیب در کنار ضمانت اجراهای دولتی، در نظر گرفتن پاداش و عقاب اخروی برای مراعات کنندگان و ناقضان حقوق بشر در عرصه فعالیت‌های اطلاعاتی و حفاظت اطلاعاتی پشتوانه خاصی را از لحاظ ضمانت اجرایی برای حقوق فراهم می‌آورد. مطالعه حقوق بشر از زوایه فقه اطلاعات، بررسی تجویزهای هنجاری و دستوری دین برای ماموران اطلاعاتی در انجام عملیات‌های اطلاعاتی و امنیتی در رویارویی با حقوق انسان‌ها است. در این راستا نگارنده تلاش می‌نماید ضمن پرداختن به وثیقه حقوق بشر از منظر فقه، نگاه هنجاری آن را در زمینه مصادیق حقوق بشر در حوزه فعالیت‌های اطلاعاتی و امنیتی تبیین نماید.
واژه‌های کلیدی: فقه، فقه اطلاعات، حقوق بشر و کرامت ذاتی بشر.