عوامل ناکارآمدی مجازات زندان در حقوق ایران

توضیح

سال ها پیش برای حمایت حقوق انسان ها ، مجازاتهای بدنی مانند ، قتل ، قطع عضو و ... از نظام های کیفری برداشته شده و مجازات زندان جایگزین آن گردیده است. پس از گذشت مدتی، برای کارائی بهتر زندان اهدافی مطرح گردید . اهداف زندان عبارت بودند از : اصلاح و درمان و باز اجتماعی کردن مجرمان که زندان با این اهداف جدید وارد نظام های کیفری گردید .اما با گذشت چند دهه آسیب هایی برای این مجازات مطرح گردید ؛ آسیب هایی چون فاسد شدن افراد زندانی ، پائین آمدن حس مسئولیت ، مکانی برای انتقال بیماری ها و ...تجربه سال ها فرستادن افراد به زندان این آسیب ها را به لحاظ علمی اثبات کرده است .با این وجود ، مجازات زندان هم چنان برای برخورد با بسیاری از جرایم (اعم از سبک و سنگین) مورد استفاده قرار می گیرد به گونه ای که اکثر کشورهای جهان با بحران تورم جمعیت کیفری روبه رو هستند . اکنون جمعیت زندان های ایران سه برابر ظرفیت آن ها بوده و قابلیت زندان ها برای اصلاح و تربیت زندانیان به علت تراکم بیش از اندازه به شدت مخدوش و محیط زندان را آسیب زا کرده است .از آنجا که این آسیب ها بر فرد زندانی ، خانواده و نیز جامعه تأثیر می گذارد ، پس باید برای کارائی هرچه بیشتر زندان کوشید و از مشکلات و معایب آن کاست. زندان یک بد ضروری است و نمیتوان آن را از نظام کیفری حذف کرد ، اما می توان به کارائی آن افزود .این پژوهش سعی کرده تا عوامل ناکارآمدی زندان را در دو سیاست جنایی قضایی و تقنینی بررسی کند . زیرا سیاست گذاری در این دو حوزه ، در هر نظام کیفری دارای اهمیت فوق العاده ای است . سیاست گذاران برای سیاست گذاری در این حوزه باید به مشکلات و واقعیت های جامعه و نیز دستاوردهای علمی توجه داشته باشند ؛ زیرا سیاستی که آن ها اتخاذ می کنند ، پیامدهایی (اعم از مثبت و منفی) در جامعه خواهد داشت .
واژه‌های کلیدی: کیفر زندان، عوامل ناکارآمدی، حقوق جزا.