جایگاه حقوق بشر در فقه و لزوم تطابق آن با مقتضیات زمان

توضیح

دنیای امروز از حقوق بشر، به عنوان حوزه ای مهم و موثر از علم حقوق یاد می کند و در عصر حاضر نیز محور اصلی توجهات جهانی محسوب می شود. در این راستا با مراجعه به منابع اسلامی، می‌توان به روشنی به این حقیقت پی برد که اسلام، جایگاه ویژه ای به حقوق بشر مفروض نموده و قرن‌ها پیش از شکل‌گیری و تدوین مفاهیم حقوق بشری، در قالب اصول و قواعد دینی خود، از جمله کرامت انسانی، آزادی، مساوات، برخورداری از امنیت و احترام به مالکیت خصوصی و... در این حوزه صاحب نظر بوده است. به تعاقب اسلام نیز فقه به عنوان برنامه عملی و چارچوب اعتقادی مسیر اسلام در حوزه حقوق بشر احکام و نظریاتی را ارائه نمود و در واقع حقوق بشر جایگاهی عمیق در جغرافیای گسترده فقه از خود بر جای گذاشت. در این پژوهش که از روش توصیفی- تحلیلی استفاده کرده، تلاش گردیده با تجزیه و تحلیل و ارائه نمونه‌هایی از مبانی و منابع معتبر فقهی و ارتباط تنگاتنگ فقه و حقوق بشر حقیقی، ارزش‌های حقوق بشری را در فقه تبیین نماییم و آن را در مورد اقتضائات زمانی مورد بررسی قرار دهیم. لذا در حقوق بشر برگرفته از فقه هرچقدر بتوان از اقتضائات اجتماعی و سیاسی منبعث شد به همان میزان مسیر دستاوردهای جدید حقوق بشری نیز فراهم می شود که در تفکرات تئوریسین های فقهی و حقوقی عصر حاضر نیز این امر ملموس و مشهود می باشد.
واژه‌های کلیدی: حقوق بشر، جایگاه، مقتضیات زمان، فقه.