عنوان
نقاشی و مجسمه سازی در آینه فقه
نویسنده
ناشر
فصلنامه سروش اندیشه، بهار ۱۳۸۱، شماره ۲، ص.: ۱۷۸-۱۹۵.
تاریخ نشر
۱۳۸۱
توضیح
"از این مقایسه استفاده میشود که منظور از صورتسازی در این روایات ساختن مجسمه یا کشیدن نقاشی معمولی نیست،همانطور که منظور از تجدید قبر بازسازی یک قبر کهنه نیست،بلکه مراد از قبر و صورت در این روایت همان قبور و صورتهایی است که در دوران جاهلیت مورد پرستش قرار میگرفتند و اسلام آنها را از بین برده پرستش آنها را منسوخ کرد. خلاصه بحث از مجموع آنچه گذشت استفاده میشود هیچ یک از روایات معتبری که در این باب وارد شده بهطور مطلق بر حرمت صورتگری اعم از نقاشی و مجسمهسازی دلالت ندارند. ولی اگر فرض کنیم که حکم حرمت در روایات که دلیل عمده این حکم هستند بهطور مطلق آمده و مقید به آنچه گفتیم نبوده است،از این نکته نمیتوان صرفنظر کرد که نقاشی و مجسمه در ظرف تشریع تنها از نظر عبادی مورد توجه انسان قرار گرفته است و هم از این رو قبل از اسلام در شرایع دیگر بارها تحریم شده. 59 بنا بر این و با توجه به اینکه نقاشی و مجسمهسازی خود دارای قبح ذاتی نیستند و به تبع عناوینی که بر آنها منطبق میشود تحت عنوان نیک یا بد قرار میگیرند، اگر از این قید آزاد شوند و از جنبۀ دیگری مورد توجه انسان قرار گیرند،حکم حرمت نیز خود به برداشته میشود برای اثبات این فرض توضیح دو مطلب ضروری است: 1-افعال زشتی که انسان انجام میدهد بر سه دسته است دسته اول:افعالی که ذاتا زشت و قبیحند بهطوری که خود،علت قبح به شمار میروند و عقل انسان آنها را تقبیح کرده و عقلا فاعل آن را نکوهش میکنند."