عنوان
تندیس و نگاره در فقه اسلام با محوریت آراء امام خمینی (س)
نویسنده
استادراهنما
عباسعلی روحانی
استادمشاور
عیسی ولایی
محل نشر
تهران
تاریخ نشر
۱۳۹۱
مقطع تحصیلی
کارشناسی ارشد
مشخصات ظاهری
ز، ۱۱ ص.
زبان
فارسی
توضیح
هنر ریشه در احساسات عالی انسانی دارد و از فطرت زیبایی طلب انسان، سرچشمه می گیرد. مقوله ی هنر شمشیری دو لبه است که اگر به دست علم و دین، مدیریت نشود و در اختیار جهل و انحراف قرار گیرد، به خطرناک ترین ابزار کژ روان تبدیل می شود.از جمله هنرها، هنرهای تجسّمی است که حسّ بینایی را مخاطب قرار می دهد و شامل هنرهایی مانند خوشنویسی، گرافیک، نقاشی و مجسمه سازی و... است و در این میان نگارگری (نقاشی) و تندیس سازی (مجسمه سازی) دو شاخه ی قابل توجه و پر ماجرای هنرهای تجسّمی اند که در متن قرآن کریم وکتب حدیث و کتابهای فقهی، از آنها سخن رفته است.هدف از نگارش این پایان نامه بررسی فقهی تندیس و نگاره است با محوریت آراء امام خمینی(ره)، به همین منظور برای روشن شدن حکم مجسمه سازی و نقاشی اقوال و نظرات فقهای متقدم و متاخر بررسی می شود که می توان تمامی آنها را در پنج نظریه ی اصلی خلاصه کرد:1. حرمت تصویربه طور کلی(مجسمه و نقاشی، جاندار و بی جان)2. حرمت تصویر جاندار به طور کلی(مجسمه و نقاشی)3. حرمت مجسمه به طور کلی(جاندار و بی جان)4. حرمت مجسمه جاندار فقط5. عدم حرمت تصویر(مجسمه و نقاشی، جاندار و بی جان)که ادله و مبانی هر 5 نظریه بررسی و تحلیل می شود.امام خمینی(ره) معتقد به حرام بودن مجسمه ی جانداران هستند و بیشتر روایات را مورد اشکال و مناقشه قرار می دهند و آنها را قابل اعتماد و استناد برای صدور حکم شرعی نمی دانند.در آخر با توجه به عنصر زمان و مکان و تاثیر آن در اجتهاد به این نتیجه می رسیم که اگر در هر عصری بر مجسمه سازی، مفسده بت پرستی و شرک مترتب شود، حکم به حرام بودن آن خواهد شد، ولی اگر مجسمه سازی عنوان و مصداق تقویت و ترویج فرهنگ دینی باشد جایز است و این تغییر و تبدیل احکام الهی نیست بلکه این تبدیل و تحول در موضوع و مناط است.
واژههای کلیدی: نگاره، تندیس، تندیس گری، نگارگری، فقه اسلامی، امام خمینی(ره).