مبانی نظارت در نظام حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران

توضیح

موضوع نظارت و کنترل قدرت از مباحث جدی و بحث‌برانگیز در حقوق اساسی است. ضرورت طرح این بحث از آنجاست که هیچ جریانی در حوزه قدرت منطقاً نمی‏تواند طرحی منسجم و نظام‌یافته برای مهار حکومت داشته باشد؛ جز آنکه در گام نخست مواضع خود را در حوزة قدرت از زاویه نظارت تئوریزه کرده باشد و اولین گام در این مسیر استخراجِ مبانی پذیرش و پایه‌های مشروعیت نظارت بر قدرت در هر نظام حقوقی است. همچنین آنچه قانون‌گذار یا فقیه را در وضع مقررات و استنباط احکام جدید جهتِ پرکردن خلأهای قانونی موجود یاری می‌کند، کشف مبانی نظام حقوقی مورد نظر است که مقررات حقوقی بر اساس آن مبانی وضع گردیده است. نظام حقوق اساسی ایران ضمن اهمیت فراوان به بحث نظارت، پایه‌ها و مبانی مشروعیت نظارت بر قدرت را ذیل مفاهیمی همچون امر به ‌معروف و نهی ‌از منکر، النصیحة لأئمة المسلمین، امانت‌دانستن مناصب عمومی و حق تعیین سرنوشت پذیرفته است.
واژه‌های کلیدی: نظارت، قدرت امر به معروف و نهی از منکر، نصیحت، امانت، حق تعیین سرنوشت.