بررسی فقهی حقوقی شرط منع ازدواج مجدد در نکاح

توضیح

شرط عدم ازدواج مجدد در ضمن عقد نکاح همواره از موضوعات بحث بر‌انگیز در میان علمای اسلامی و حقوقدانان است که برخی آن را به دلیل نامشروع بودن و مخالفت با مقتضای عقد، باطل و عده‌ای دیگر این شرط را به دلایلی مثل روایات دال بر صحت تجویز، صحیح و لازم‌الوفاء می‌دانند. بر این اساس در این پایان‌نامه شرایط تعدد زوجات در فقه و حقوق اسلامی، اعتبار شرط عدم ازدواج مجدد و در صورت اعتبار ضمانت اجرای تخلف از این شرط مورد بررسی قرار می‌گیرد. با بررسی‌های انجام گرفته، بر پایه‌ی آیات قرآن کریم و روایات، هرچند ازدواج مجدد، حق مرد و مباح است، اما از احکام آمره به شمار نمی‌آید و این به معنای سلب حق به طور کلی نیست. همچنین یکی از موضوعات مهم و مورد ابتلاء در فقه و حقوق که در این پژوهش مورد بحث و بررسی قرار گرفته، ضمانت اجرایی تخلف مرد از شرط منع ازدواج مجدد است. قانون مدنی ایران دو ماده را به وکالت در طلاق اختصاص داده است. به نظر می‌رسد ماده 1138 قانون مذکور مطلق بوده و به وکالت زوجه اختصاص ندارد و دیگری ماده 1119 است که، خاص وکالت زوجه در طلاق است. نتایج این پژوهش نشان داد که بر طبق نظرات موافقین و مخالفین، این شرط جایز بوده و در شمار شروط نامشروع قرار نمی‌گیرد. از آن‌جا که لفظ عقد نکاح در تمامی روایات و قوانین مرتبط، مطلق آمده است می‌توان گفت که این شرط هم در ازدواج دائم و هم در ازدواج موقت صحیح و لازم الوفاء است. هم‌چنین زوجه می‌تواند این شرط را هم در ضمن عقد ازدواج و هم پس از آن و در حین زندگی مشترک، در قالب عقود لازم دیگر مطرح کند.
واژه‌های کلیدی: ازدواج مجدد، تعدد زوجات، عقد، نکاح