عنوان
مبانی نظریه سیاسی ولایت امت بر خویش
نویسنده
اصطلاحنامه
امامت (Imamat) | امت و امامت | منطقه الفراغ | ولایت امت بر خویش | ولایت فقیه (Wilāyat al-faqīh)
ناشر
فصلنامه علوم سیاسی، سال 1397، شماره 81، ص.: 167-184.
تاریخ نشر
1397
توضیح
چکیده:
فقیه لبنانی معاصر، محمدمهدی شمسالدین تحت تأثیر نظریه دولت مشروطة فقیه ایرانی، میرزا محمدحسین نایینی، نظریهای سیاسی وضع کرد که به نظریه «ولایت امت بر خویش» مشهور است. او با استفاده از مجموعهای از مبانی فقهی و کلامی میکوشد اثبات کند ولایت سیاسی در دوره غیبت، حق انحصاری «امت» است و فقیه تنها ازآنرو که عضوی از امت است، حق مشارکت دارد و دارای حق ویژهای نیست. او از قاعده عدم الولایه، اصل ولایت انسان بر خویش، ولایت امت در منطقه فراغ، عرفی بودن و نامقدس بودن موضوع قدرت و دولت، تعطیل مبانی کلامی نظریههای قدیم دولت و اعتبار شورا بهعنوان مبنای نظام سیاسی ولایت امت استفاده میکند. این مقاله به بازخوانی مبانی نظریه ولایت امت و نقد آن میپردازد و به این نتیجه میرسد که این نظریه نتوانسته است بنیان نظری استواری برای ولایت امت فراهم کند و از حدود ولایت فقیه انتخابی فراتر نرفته است.
واژه های کلیدی: امامت، ولایت فقیه، خلافت، شورا، منطقه الفراغ، ولایت امت برخویش، عدم الولایه