مقایسه نظریه حکومت دینی در آرای شهید مطهری و شمس‌الدین

توضیح

در این رساله، سوال اصلی عبارت است از اینکه: وجوه تشابه و تمایز در اندیشه‌های شمس‌الدین و مطهری راجع به عناصر نظری و عینی حکومت دینی چه می‌باشد. و اصولا تمایز این دو نظریه ناشی از چیست؟ در پاسخ به این سوال ما به دنبال تشابهات این دو نظریه می‌باشیم تا تمایزات آنها نیز مشخص شود به همین خاطر در این رساله د رمورد اصل حکومت و شک و ساختار حکومت در نظریات این دو متفکر تعمق و بررسی کرده‌ایم. که در مورد اصل حکومت هر دو از طرفداران وجود حکومت در جامعه دینی هستند و اعتقاد دارند که یکی از نیازهای هر اجتماعی داشتن حکومت برای نظم و سامان دادن به آن است. اما راجع به شکل حکومت در جامعه دینی به ویژه در زمان غیبت معصوم ، آنچه از نظریه شمس‌الدین بر می‌آید انتخاب حاکم و تعیین قلمرو حاکم بر عهده مرئم است . لذا نظریه ولایت امت بر خویش را مطرح می‌کند. ولی مطهری بر این اهتقاد است که رهبری جامعه از آن ولایت فقیه است که منصوب از طرف خداست و فقط نظارت بر جامعه دینی را دارد و دخالت در امور اجرایی ندارد و در امور اجرایی انتخاب حاکم به مردم داده شده است. به این ترتیب هر دو رای مردم را ملاک مشروعیت حاکمیت در زمان غیبت میداند. اما در حوزه شرعی مطهری اختیارات ولی فقیه را غیر از مسائل شرعی و فتوی در حوزه مسائل سیاسی به عنوان نظارت می‌داند در حالی که شمس‌الدین تنها اختیار بر صدور فتوی را برای ولی فقیه می‌داند و حق دخالت در امور سیاسی را نمی‌دهد.در این رساله، سوال اصلی عبارت است از اینکه: وجوه تشابه و تمایز در اندیشه‌های شمس‌الدین و مطهری راجع به عناصر نظری و عینی حکومت دینی چه می‌باشد. و اصولا تمایز این دو نظریه ناشی از چیست؟ در پاسخ به این سوال ما به دنبال تشابهات این دو نظریه می‌باشیم تا تمایزات آنها نیز مشخص شود به همین خاطر در این رساله د رمورد اصل حکومت و شک و ساختار حکومت در نظریات این دو متفکر تعمق و بررسی کرده‌ایم. که در مورد اصل حکومت هر دو از طرفداران وجود حکومت در جامعه دینی هستند و اعتقاد دارند که یکی از نیازهای هر اجتماعی داشتن حکومت برای نظم و سامان دادن به آن است. اما راجع به شکل حکومت در جامعه دینی به ویژه در زمان غیبت معصوم ، آنچه از نظریه شمس‌الدین بر می‌آید انتخاب حاکم و تعیین قلمرو حاکم بر عهده مرئم است . لذا نظریه ولایت امت بر خویش را مطرح می‌کند. ولی مطهری بر این اهتقاد است که رهبری جامعه از آن ولایت فقیه است که منصوب از طرف خداست و فقط نظارت بر جامعه دینی را دارد و دخالت در امور اجرایی ندارد و در امور اجرایی انتخاب حاکم به مردم داده شده است. به این ترتیب هر دو رای مردم را ملاک مشروعیت حاکمیت در زمان غیبت میداند. اما در حوزه شرعی مطهری اختیارات ولی فقیه را غیر از مسائل شرعی و فتوی در حوزه مسائل سیاسی به عنوان نظارت می‌داند در حالی که شمس‌الدین تنها اختیار بر صدور فتوی را برای ولی فقیه می‌داند و حق دخالت در امور سیاسی را نمی‌دهد.
واژه های کلیدی: بررسی مقایسه ای، ولایت فقیه، حکومت دینی، فقه