تبیین قرآنی مدل وابستگی به منابع؛ تحلیل رفتاری بحران ناشی از ریزش بورس تهران

توضیح

این نوشتار پیش از ریزش بورس تهران در تابستان 1399 و با رویکرد تحلیل علمی و برخورد اصولی به واکنش‌های احتمالی فعالان بورس نگارش شده است. مسئله اصلی این نوشتار آن است که برای تحلیل اصولی رفتار انسان‌ها نیاز است از مدل‌های رفتاری قابل اتکا استفاده شود و این در حالی است که در منابع علمی مرتبط اذعان شده که با کمبود مدل‌های رفتاری معتبر مواجه‌اند؛ بنابراین این نوشتار، مدل وابستگی به منابع را مطابق با شاخص‌های معتبر نظری از قرآن شناسایی می‌کند. این مدل بیان می‌کند شدید یا ضعیف‌بودن نگرانی انسان‌ها در هنگام کاهش منابعشان، بیش از آنکه به مقدار اموال موجود و یا دارایی‌های ازدست‌رفته ایشان مربوط باشد به میزان اتکای ذهنی‌شان بر آن منابع وابسته است؛ یعنی هرچه حساسیت‌های افراد معطوف به منابع با تنوع کمتری باشد، وابستگی‌شان به منابع بیشتر است و فارغ از اینکه افراد چقدر ثروتمندند ـ یا در اینجا فعالان بورس چقدر قبلاً سود کرده‌اند ـ اگر به منبع مادی مشخصی وابسته شده باشند کوچک‌ترین کاهشی در آن منبع، ایشان را بی‌نهایت برآشفته خواهد کرد. بر اساس این مدل می‌توان در کنار راهکارِ تنوع‌بخشی به منابع مادی از جایگزین‌های معنوی یا روانی نیز استفاده کرد تا اتکای ذهنیِ سرمایه‌گذاران به بورسِ فعلی تعدیل شود و واکنش‌های شدید ناشی از احساس ترس و درماندگی مدیریت‌پذیر گردد. مدل وابستگی به منابع به‌ وسیله «روش تحلیل محتوای کیفی انطباق‌یافته با متن قرآن کریم» کشف شده و به صورت استدلالی مراحل دستیابی به آن بیان گردیده، سپس با روابط ریاضی و نمودارهای ترسیمی ارائه شده‌ است.
واژه‌های کلیدی: اقتصاد رفتاری، مدیریت قرآنی، مدل رفتاری، وابستگی به منابع، روان‌شناسی بازار سرمایه، بورس