عنوان
بررسی فقهی قرارداد استصناع در بازار بورس
نویسنده
ناشر
فصلنامه مبانی فقهی و حقوق اسلامی، بهار و تابستان 1389، شماره 5، ص.: 9-34.
تاریخ نشر
1389
توضیح
عقد استصناع عقد مستحدث و جدیدی نیست, بلکه از گذشته های دور این عقد مطرح بوده و فقیهان بزرگوار, بعضی از احکام فقهی آن را نیز مطرح کرده اند. شیخ طوسی در الخلاف و المبسوط, شافعی درالام و سرخسی در المبسوط, عقد استصناع را مطرح و درباره جواز یا عدم جواز آن مباحثی را آورده اند. گرچه موضوعات مورد استصناع در گذشته, محدود و فقط شامل سفارش ساخت اشیایی نظیر چکمه, کفش, ظروف چوبی و رویی و آهنی و... بوده است.در این مقاله پس از بیان معنای استصناع, ماهیت عقد استصناع به عنوان یک قرارداد مستقل شناسایی شده و بعد از معرفی اوراق بهادار استصناع, موضوعات و روابط فقهی و حقوقی در دادوستد بورس, پیوندهای نهادها و روابط موجود در قرارداد استصناع با روابط و موضوعات ابواب متناسب فقهی از نظر تطبیق شرایط بیع در آن و یا شرایط کلی معاملات, مورد بررسی فقهی قرار گرفته است و راه کارها و ابزارهای فقهی جهت تصحیح برخی چالش های فقهی آن ها نیز, ارائه گردیده است.
واژههای کلیدی: عقد استصناع، اوراق بهادار استصناع، بانکداری بدون ربا، بازار بورس اوراق بهادار، عقد، بیع استصناع