مبانی فقهی جرم پول‌شویی از دیدگاه مذاهب اسلامی و حقوق ایران

توضیح

پولشویی مجموع عملیاتی است که موجب می شود جلوه ای مشروع وقانونی به اموال نامشروع وغیرقانونی داده شود. این پدیده یکی ازجرائم سازمان یافته ی فراملی است که دارای آثاروعوارض زیان باری درسطح بین المللی وداخلی درزمینه های اجتماعی ، سیاسی،امنیتی،اقتصادی وفرهنگی می باشد. پژوهش پیش رو در صدد است با روش توصیفی تحلیلی و بهره گیری از اسناد و منابع معتبر کتابخانه ای ، مفاهیم ، مبانی فقهی و حقوقی جرم پول شویی را از دیدگاه مذاهب و حقوق ایران مورد بررسی قرار دهد. اکثر مصادر پول شویی در قوانین موضوعه ممنوع وحرام است مانند کشت ، خرید و فروش ، تملیک وتملک ، حفظ ونگهداری ، نقل وانتقال وتوزیع مواد مخدر وعواید حاصله از آن ، رشوه خوری ، حیله گری وکلاهبرداری ، اختلاس اموال عمومی ، ارهاب وتروریسم ، دایر کردن مراکز فحشا ، خیانت در امانت در اموال عمومی وخصوصی ، فریب ، تدلیس ، غش ، تجارت انسانها ، تزویف وتزویر ، جعل اسکناس و... وعواید حاصله از پول شویی از طریق مذکور شکی نیست که از نظر شرع نیز حرام وجرم می باشد . عناصر تشکیل دهنده ی جرم عبارتند از : عنصر مادی، عنصر معنوی و روانی، عنصر قانونی بدین معنی که برای تحقق جرم اولاً باید فعلی انجام شود؛ ثانیاً فعل با سوء نیت و قصد مجرمانه انجام شود؛ثالثاً فعلی که انجام شده در قانون جرم شناخته شده و برای آن مجازاتی معین شده باشد با توجه به این که جرم پول شویی جرمی جدید ومستحدثه می باشد؛ لذا نمی توان در فقه تعریفی برای آن پیدا کرد؛ اما در هر صورت مبانی فقهی روشنی نظیر آیات اکل مال به باطل، آیه اکل سحت، آیه تعاون براثم، روایاتی از جمله کلام حضرت علی (ع )وقواعد فقهی، بر جرم انگاری این پدیده دلالت می کنند. به تعبیر دیگر، بر اساس مبانی فقهی عملیاتول شویی عملی حرام و مستحق مجازات می باشد مشروعیت بخشیدن اموال حرام بوسیله ی شستن وپول شویی ، آن اموال وعواید حاصله از آنها را حلال نمی سازد زیرا؛ کسب مال از راههای غیر شرعی ونامشروع ، حرمتش اجماعی است وهر کس سعی در شرعیت بخشیدن مال غیر مشروع کند ، در حقیقت مرتکب دو گناه بزرگ شده است ؛ یکی : این که مرتکب کسب حرام شده است . ودیگری اینکه به وسیله ی مخفی نگهداشتن منابع آن مرتکب خدعه وفریب ودروغ شده است ، که هر دو از دیدگاه مذاهب اسلامی حرام وجرم است . بنابراین با توجه به آیات وروایات وارده در ابواب مختلف از جمله در ابواب مکاسب محرمه وهمچنین برخی از قواعد فقهی وسیره ی معصومین ، علیهم السلام ، وعقل پول شویی حرام است.
واژه‌های کلیدی: پولشویی، جرم انگاری، اکل مال به باطل، اختلاس، کلاهبرداری.