نقش مردم در سیاست، مبانی و پیامدهای آن در اندیشه سیاسی امام خمینی

توضیح

هدف: امام خمینی(ره) با نقد دموکراسی غربی و حکومت‌های اقتدارگرا، زیر بنای نظام سیاسی مردم سالار واقعی را در دین و دخالت مردم جستجو می‌کند. مردم در حکومت اقتدارگرا، فاقد نقش تعیین‌کننده در اداره جامعه یا نقش تشریفاتی دارند و قدرت به‌صورت عنان گسیخته در اختیار عده‌ای است. در حکومت مردم سالاری دینی، مردم در سرنوشت جامعه سهیم و امور جامعه با مشارکت و دخالت آنها رقم می‌خورد و قدرت توسط مردم کنترل می‌گردد. با توجه به تعیین‌کننده بودن نقش مردم در اندیشه سیاسی و روش حکومت‌داری وی، این مقاله سه محور مهم مرتبط را مورد بررسی قرار داده است. محور اول به رابطه دین و سیاست، محور دوم، مشارکت مردم و محور سوم به مبانی آن در اندیشه امام پرداخته است.
روش‌شناسی پژوهش: روش پژوهش متمرکز روی آثار امام خمینی(ره) و از نوع اسنادی است.
یافته‌ها:یافته‌های مقاله با استناد به آثار ایشان نشان می‌دهند که وی در رابطه دین و سیاست، ضد تقلیل‌گرا است. در محور دوم، کلیدی‌ترین مفهوم در آثار وی در حوزه مشارکت مردم در جامعه، عبارت «تعیین سرنوشت» به‌دست مردم است و مردم، نقش بنیادین در سه سطح سیاسی، مدنی و اجتماعی (تأسیس نظام سیاسی، نظارت بر نظام سیاسی و حمایت از نظام سیاسی) دارند. این سطوح مشارکت، نشانه‌های یک جامعه دموکراتیک پایدار هستند. در محور سوم، مهمترین مبانی مشروعیت مشارکت مردم در اداره جامعه، رویکرد وی به خطابات شرعی قانونی، منطقه فراغ، فرهنگ عمومی، حق طبیعی، عرف عقلا یا عقل اجتماعی و قانون اساسی است.
نتیجه‌گیری: با توجه به متن پژوهش انجام گرفته، روش حکومت‌داری امام، دموکراتیک است. برای درک روش حکومت‌داری امام خمینی(ره)، فهم صحیح مبانی روش حکومت‌داری امام، ضروی است.
واژه‌های کلیدی: تعیین سرنوشت، خطابات قانونی، حق طبیعی، عقل اجتماعی، کارآمدی.