عنوان
اندیشه ایرانی: سیمای عمومی دولت اسلامی (نگاهی به مفهوم مشارکت سیاسی در اندیشه ایرانی)
نویسنده
اصطلاحنامه
اندیشه | دولت اسلامی | عقاید (Doctrines) | مشارکت سیاسی (Political Participation)
ناشر
فصلنامه اطلاعات حکمت و معرفت، تابستان ۱۳۸۶، شماره ۵، ص.: ۲۷-۳۵.
تاریخ نشر
۱۳۸۶
توضیح
انقلاب اسلامی و الزام تاریخی آن،آغازگر دورانی در اندیشه سیاسی شیعه است که نویسندگان و متفکران مذهبی در این دوره منحصرا به دولت پرداختند.آثاری که در این دوره نوشته شدند،صرفا قلمرویی را مورد تاکید قرار میدادند که میتوان آن را در مباحث مفهومی و کلان حکومت خلاصه نمود.1 هدف عمده آثار سیاسی-مذهبی این دوره گسترش آگاهی و ایضاح مفهوم دولت اسلامی از یک سو و استدلال فهمی و بعضا کلامی در باب مشروعیت دولت انقلابی و جدید التاسیس «جمهوری اسلامی»از طرف دیگر بود.اما اکنون که دولت اسلامی تثبیت شده بسیاری از مراحل تحول و توسعه را«تجربه»نموده است،بحث از مباحث مفهومی و کلان حکومت اسلامی،اهمیت پیشین خود را از دست داده است و مفهوم دولت اسلامی دیگر یک«مفهوم نظری عمده و حساس» نمیباشد.میتوان مهمترین دلایلگذار از سطح دولت به مباحث جدیدتر،و به عبارت دیگر گسترش تأملات سیاسی-مذهبی به عرصههای نسبتا خرد زندگی سیاسی را در دو نکتهی زیر دستهبندی و توضیح داد: الف دستاوردهای نظری در باب حکمت اسلامی؛ ب تجربه تاریخی جامعه اسلامی ایران در سالهای اخیر؛ در این نوشته جای آن نیست که دربارهی نکات فوق به تفصیل بحث شود و صرفا اشارهای اجمالی جهت تمهید و تسهیل ورود به فضای فکری-سیاسی جدید،موردنظر است.به خصوص مسله مشارکت سیاسی که از مهمترین مولفههای فکری مذهبی امروز است و در این مقاله مورد بررسی قرار میگیرد.