عنوان
مفهوم مشارکت سیـاسی
نویسنده
ناشر
فصلنامه علوم سیاسی، تابستان ۱۳۷۷، شماره ۱، ص.: ۳۸-۶۹.
تاریخ نشر
۱۳۷۷
توضیح
انقلاب اسلامى و الزام تاریخى آن، آغازگر دورانى در اندیشه سیاسى شیعه است که
نویسندگان و متفکران مذهبى در این دوره منحصرابه دولت پرداختند. آثارى که در این دوره
نوشته شدند، صرفا قلمرویى را مورد تأکیدقرار مىدادند که مىتوان آنرا در مباحث مفهومى و
کلان حکومت خلاصه نمود.(1) هدف عمده آثار سیاسى ـ مذهبى این دوره گسترش آگاهى و
ایضاح مفهوم دولت اسلامى از یک سو و استدلال فقهى و بعضا کلامى در باب مشروعیت
دولت انقلابى و جدیدالتأسیس «جمهورى اسلامى» از طرف دیگر بود.
اما اکنون که دولت اسلامى تثبیت شده بسیارى از مراحل تحول و توسعه را «تجربه» نموده
است، بحث از مباحث مفهومى و کلان حکومت اسلامى، اهمیت پیشین خود را از دست داده
است و مفهوم دولت اسلامى دیگر یک «مفهوم نظرى عمده و حساس» نمىباشد. مىتوان
مهمترین دلایل گذار از سطح دولت به مباحث جدیدتر، و به عبارت دیگر گسترش تأملات
سیاسى ـ مذهبى به عرصههاى نسبتا خرد زندگى سیاسى را در دونکتهى زیر دسته بندى و توضیح
داد:
الف)دستاوردهاى نظرى درباب حکومت ا سلامى؛
ب)تجربه تاریخى جامعه اسلامى ایران در سالهاى اخیر؛
در این نوشته جاى آن نیست که در بارهى نکات فوق به تفصیل بحث شود،، و صرفا اشارهاى
اجمالى جهت تمهید و تسهیل ورود به فضاى فکرى ـ سیاسى جدید، مورد نظر است. به
خصوص مسأله مشارکت سیاسى که از مهمترین مؤلفههاى فکرى مذهبى امروز است و در این
مقاله مورد بررسى قرار مىگیرد.