ارزش مرزبانی: جغرافیا و امنیت در اسلام و جمهوری اسلامی ایران

توضیح

با وجود بحثهای مربوط به جهانی شدن، که به طور طبیعی باید از اهمیت سرزمین و مرزهای جغرافیایی در مناسبات دهکدة جهانی می‌کاست، جهانی شدن برخی مسایل از جمله تروریسم، قاچاق مواد مخدر، قاچاق انسان و سایر جرایم سازمان‌یافته، توجه به سرزمین و قلمرو سرزمینی را بر خلاف انتظار افزایش داده است. در دیدگاههای اسلامی با وجود نگاه ایدئولوژیک به مرز و سرزمین، مرزبانی دارای اهمیت و ارزش زیادی است. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصول متعدد خود به تمامیت ارضی و قلمرو سرزمینی اشاره نموده و ضمن احترام به حق حاکمیت کشورهای دیگر، حفاظت از تمامیت سرزمینی را در ردیف وظایف مهم رئیس جمهور و تغییر خطوط مرزی را ممنوع و در شرایط ضروری تابع تشریفات خاصی می‌داند. گفتمان امنیت ملی در دوران تثبیت جمهوری اسلامی، بر توجه به سرزمین و قلمرو و انجام اقدامات قانونی و اجرایی گسترده در مراقبت از مرزها بوده است. با وجود این که مراقبت فیزیکی از مرز و عدم ریشه‌یابی ناامنیهای جهانی و منطقه‌ای امنیت‌ساز نیست، مراقبتهای مرزی، همزمان با بررسی مشکلات مرزنشینان و تعامل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با همسایگان و سایر عوامل تأثیرگذار، راهکار پیش روست.
واژه‌های کلیدی: مرزبانی، مرز، سرزمین، امنیت، جهانی شدن، امنیت ملی، ایران.