عنوان
سنجه های تشخیص و احراز مصالح مشروع در نظام اسلامی
نویسنده
ناشر
فصلنامه حکومت اسلامی، زمستان ۱۳۹۷، شماره ۹۰، ص.: ۱۰۷-۱۳۴.
تاریخ نشر
۱۳۹۷
توضیح
هدف از این نوشتار، تبیین حدود مشروعیت در توقف موقت حدود احکام اسلام توسط حاکم اسلامی است. شناخت از معیارهای اهم و مهم و نظام رتبهبندی مصالح حکومتی میتواند به حاکم اسلامی کمک کند تا از بن بست میان مصالح اجتماعی و مصالح شرعی خارج شود. شناخت مصالح و سازوکارهای تغییر در مرزهای قابل تغییر و غیر قابل تغییر آنها میتواند در تطبیق مشروعیت اسلامی بر یک حکومت دینمدار مؤثر باشد. خط قرمزهای منحلکننده یا توسعهدهنده معیارهای اولیه و ثانویه در یک حاکمیت دینی با اهداف و مقاصد اساسی شریعت رابطه تنگاتنگ دارد.
سؤالات اساسی این پژوهش، حول محور اهداف و چهارچوبهای حکومت ترسیم میشوند. از جمله اینکه آیا صرفاً حکومت اسلامی موظف به اجرای حدود الهی است یا اهداف دیگری نیز بر وجود آن متصور است که در صورت عدم امکان اجرای حدود الهی نمیتوان از آنها صرف نظر کرد؟ سازوکارها و ابزارهای چنین فرآیندی چیست؟ حد و مرز توقف حدود الهی توسط حاکم اسلامی تاکجاست؟ این پژوهش به دنبال آن است تا ثابت کند اولویتدهی اهداف حکومت اسلامی بر یکدیگر، تفسیر از مصلحت، منبع و مبنای تحلیل مصلحت، روش، ابزار و متدلوژی کشف و بکارگیری مصلحت، عوامل کشف و اجرای مصلحت در تحلیل میزان مشروعیت و کارکردهای هر ساختار سیاسی در اسلام مؤثر است.
واژههای کلیدی: مشروعیت، مصلحت، احکام حکومتی، حکومت اسلامی.