حقوق مالی و معنوی زن از دیدگاه فقه اسلامی

توضیح

تحقیق حاضر با عنوان حقوق مالی و معنوی زن از دیدگاه فقه اسلامی می‌باشد که با روش کتابخانه ای یعنی اسناد و مدارکی صورت گرفته است و پردازش نیز توصیفی- تحلیلی است. و با هدف رسیدن به معنا و مفهوم حق، حق مهریه و نفقه زن، حق ارث و دیه زن، حقوق معنوی زن، به رشته تحریر در آمده است. دین مبین اسلام با نگاهی خاص به شخصیت زن و روحیات او و توجه ویژه به این خلقت خداوند، حقوق و تکالیفی را برای وی در نظر گرفته است. از جمله حقوق زن، حق مهریه، نفقه، ارث و دیه می باشد. حق در لغت به معنای ثبوت و ضد باطل آمده و در اصطلاح حکم مطابق با واقع را حق گویند. مهریه، امر با ارزشی است که در عقد ازدواج از سوی مرد به زن داده می شود که نشانه صداقت مرد نسبت به همسرش می باشد. نفقه نیز هزینه ها و مایحتاج زندگی است که مرد باید برای همسر خود فراهم کند مانند لباس، خوراک، هزینه های درمان و.... ارث به معنای دارایی و اموال فرد متوفی است که به باز ماندگان نسبی و سببی وی تعلق می‌گیرد. دیه نیز مالی است که به سبب جنایت بر نفس یا عضو به مجنی علیه یا به ولی یا اولیاء دم او داده می‌شود. این مجموعه حقوق مالی است که به زن تعلق گرفته و مرد موظف به ادای آن است چنانچه خداوند در آیه 4 سوره نساء می فرماید: «وَ آتُو النِّسَاءَ صَدُقاتِهِنَّ نِحلَهً فَإِن طِبنَ لَکُم عَن شَیءٍ مِنهُ نَفساً فَکُلُوهُ هَنیئاً مَریئاً». در کنار این حقوق مالی، زن دارای مجموعه دیگری از حقوق با عنوان حقوق معنوی است که شامل؛ احترام به زن، مباشرت نیکو، خوش اخلاقی نسبت به زن و... می باشد. حقوق معنوی اساس و زیر بنای زندگی خانوادگی است. و آنچه باعث قوام و پایداری و گرمای زندگی زناشوئی می شود رعایت حقوق معنوی است. صرف ادای حق مالی با توجه به اهمیت و ارزش والای آن رفع مسئولیت برای مرد نمی کند. خداوند در آیه 4 سوره نساء امر به پرداخت مهریه فرمودند همچنین در آیه 19 سوره نساء فرمودند: «وَ عَاشِرُوهُنَّ بِالمَعرُوفِ» یعنی امر به حسن معاشرت کردند که با همسر خود به نیکوئی و مهربانی رفتار کنید. اهمیت و شایستگی و مقام زن از نظر اسلام کمتر از مرد نیست. زن در آئین اسلام سهم بسزائی در خانواده و اجتماع دارد به همین دلیل با تأملی بیشتر در آیات و روایت در این‌باره در می‌یابیم که خطاب الهی به زن، لحن و خطاب ویژه‌ای است که نشان دهنده جایگاه ارزشمند وی نزد خداوند و زندگی خانوادگی و اجتماعی است.
واژه های کلیدی: نفقه، مهریه