عنوان
بررسی و تحلیل فقهی ـ حقوقی حجیت آزمایش DNA در اثبات نسب
نویسنده
اصطلاحنامه
آزمایش ژنتیک (Genetic Testing) | ادله اثبات دعوی (فقه) (Evidence, Demonstrative (Islamic law)) | حجیت (فقه) (Authoritativeness (Islamic law)) | حقوق (Law) | دی ان ا (DNA) | دی. ان. ا. -- تجزیه و آزمایش (DNA -- Analysis) | عرف (فقه) (Customary law (Islamic law)) | فقه (Islamic law) | فقه تطبیقی (Comparative Islamic Jurisprudence) | قاعده فراش (Farash formula (Islamic law)) | نسب (Parentage) | نسب شناسی ژنتیکی (Genetic genealogy)
ناشر
فصلنامه مبانی فقهی حقوق اسلامی، پاییز و زمستان ۱۳۹۴، شماره ۱۶، ص.: ۸۵-۹۸.
تاریخ نشر
۱۳۹۴
توضیح
با توجه به اهمیت نسب در حفظ نظام خانواده و ثبات نسلها، اهتمام شارع و قانونگذار همواره برحفظ آن در سایه تقنین بوده است. از این رو در فقه امامیه و به تبع آن قانون مدنی برای اثبات نسب پدری که به دلیل پنهانی بودن منشأ آن به مراتب دشوارتر از نسب مادری است، دلایل متعددی مانند قاعدهی فراش، اقرار، شهادت و ... را تعیین کرده است و حتی در فرض نبودن دلایل قویتر به لحاظ کشف واقع، قائل به قابلیت استناد به ضعیفترین ادله هم چون قرعه است. در این میان با توجه به عدم حصری بودن ادلهی اثبات نسب و نحوهی عملکرد شارع در این حوزه، جایگاه روشهای دقیق علمی چون TYPING DNA یا آزمایش DNA که از اهم کاربرد آن درعلم ژنتیک، اثبات نسب و تعیین رابطهی ابوت میباشد، قابل تأمل و بررسی است، لذا با توجه به نظریات فقهاء و حقوقدانان و استناد به ادلهی اصولی و فقهی از جمله حجیت قطع و علم عرفی، حجیت این آزمایش در اثبات نسب به لحاظ شرعی و قانونی قابل اثبات است.
واژههای کلیدی: نسب، DNA، اماره فراش، حجیت قطع، علم عرفی.