توضیح

ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﻬﻢ زﻧﺪﮔﯽ اﻧﺴﺎن در اﻣﻮر ﻣﻌﯿﺸﺘﯽ وﻣﻌﺎﻣﻼﺗﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﮔﺎﻫﯽ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻧﯿﺎزﻫﺎی دﯾﮕﺮان‬‬‬‬‫را ﻣﯽ ﺑﯿﻨﻨﺪ وﺑﺮای رﻓﻊ ﻧﯿﺎزﺷﺎن ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ. ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق ﻣﺼﺎدﯾﻘﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ: دارای ازﺟﻤﻠﻪ آﻧﻬـﺎ ﻣـﯽﺗـﻮان ﺣـﻖ‬‬‬‬‫ﺷﺮب، ﺣﻖ ﻣﺠﺮی، ﺣﻖ ﻣﺴﯿﻞ، ﺣﻖ ﻣﺮور وﺣﻖ ﺟﻮار را ﻧﺎم ﺑﺮد ودرﻣﻮرد ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﮐـﻪ ادﻟـﻪ‬‬‬‬‫ﻋﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد ﻓﻘﻬﺎی ﻣﺬاﻫﺐ ﺧﻤﺴﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﯿﺴﺖ ودر ﻗﺮآن ﻣﺠﯿﺪ آﯾﺎﺗﯽ ﻣﺨﺼﻮص درﺑﺎره ﺣﻘﻮق ارﺗﻔﺎﻗﯽ‬‬‬‬‫وﺟﻮد ﻧﺪارد. و از ﺣﻘﻮق ارﺗﻔﺎﻗﯽ ﺗﻌﺒﯿﺮ ﺑﻪ ﺣﻘﻮق ﻣﺘﺪاول ﺑﯿﻦ ﻫﻤﺴﺎﯾﻪ و واﮔﺬاری ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺑﻪ او ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ آﯾـﻪ 63‬‬‬‬‫ﺳﻮره ﻧﺴﺎء ﻣﯽﺗﻮان اﺷﺎره ﮐﺮد. دوﻣﯿﻦ ﻣﻨﺒﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﺎم ﺑﺮد، ﺳﻨﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﺳﻨﺖ ﻣﻄﻬﺮ ﭘﺎک ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ و اﺋﻤﻪ او ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬‬‬‬‫دﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﻣﺼﺎدﯾﻖ ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و اﺣﺎدﯾﺜﯽ را ﮐﻪ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ در ﮐﺘﺐ اﻫـﻞ ﺳـﻨﺖ و اﻣﺎﻣﯿـﻪ وارد‬‬‬‬‫ﺷﺪه اﺳﺖ را ﺑﯿﺎن ﮐﺮدهاﯾﻢ. ﺳﻮﻣﯿﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق ﺑﻨﺎء ﻋﻘﻼء ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﮐﻪ ﻋﻘﻼی ﻋﺎﻟﻢ در ﻫﺮ ﻣﺴﻠﮏ و ﻫـﺮ‬‬‬‬‫ﻣﺮاﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ )ﭼﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎن وﭼﻪ ﻏﯿﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎن( ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق را ﻣﻮرد ﭘﺬﯾﺮش ﻗﺮاردادهاﻧﺪ. ﭼﻬﺎرﻣﯿﻦ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ ﺣﻖ‬‬‬‬‫ارﺗﻔﺎق ﻋﻤﻞ ﺻﺤﺎﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد ﻣﺬاﻫﺐ اﻫﻞ ﺳﻨﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﮐﻪ ﺻﺤﺎﺑﻪ در ﻋﻤﻞ ﺧﻮد ﺣـﻖ ارﺗﻔـﺎق را‬‬‬‬‫ﻣﻮرد ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺸﺮوع ﻣﯽداﻧﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﺣﻖ ارﺗﻔﺎق ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن ﮐﺮدﯾﻢ، ﻣﺸﺮوع‬‬‬‬‫ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و در ﺟﻮاﻣﻊ اﻣﺮوزی ﻣﻮرد ﭘﺬﯾﺮش ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﯿﺎن ادﻟﻪ ﻣﺸﺮوﻋﯿﺖ اﯾﻦ ﺣﻖ ﺑﻪ ﻓﻘﻬـﺎ و ﺣﻘـﻮقداﻧـﺎن در ﺗـﺪوﯾﻦ‬‬‬‬ ‫ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﮐﻤﮏ ﺷﺎﯾﺎﻧﯽ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ.
واژه‌های کلیدی: ارتفاق، بناء عقلاء، حق، سنت، کتاب.