بیع متقابل (بازخرید متقابل)

توضیح

معامله بای بک یا بیع متقابل شکلی از تجارت متقابل و یکی از شیوه های تامین مالی سرمایه گذاری مستقیم خارجی است که در آن نوعا عرضه کننده (معمولا از کشورهای توسعه یافته ) تجهیزات و تکنولوژی و کارخانه کلید در دست را عرضه می کند و تعهد به بازخرید محصولات تولیدی ناشی از این تجهیزات و تکنولوژی در ازای بهای آن می کند و یا بهای آن از طریق بازدهی پروژه سرمایه گذاری موضوع قرارداد صورت گیرد. این معاملات مشتمل بر سه گروه قراردادی است:1-قرارداد فروش اولیه تجهیزات و تکنولوژی.2-قرارداد بای بک یا قرارداد مکمل.3-موافقتنامه تعیین کننده چارچوب بای بک .علی الاصول قراردادها از هم مستقلند ولی از طریق موافقتنامه یا پروتکل به هم مرتبط می شوند .انتخاب این شیوه سرمایه گذاری در ایران معلول محدودیتهای و مخاطرات سرمایه گذاری خارجی درایران است که این شیوه معمولا دارای مفهومی وسیع تر از مفهوم آن در تجارت بین الملل و اقتصاد بین الملل است.شرایط این معاملات از سال 1345 در قراردادهای خدماتی بکار رفت و در طی برنامه اول توسعه بعد از انقلاب و سایر قوانین بعدی مورد توجه و اهتمام جدی قانونگذار واقع شد. دلایل توسل به این معاملات عمدتا برای حفاظت از ارزکمیاب ، تشویق صادرات، بازاریابی ، انتقال تکنولوژی، رفع نیازهای صنایع، افزایش توانائیهای تولیدی ، سرمایه گذاری خارجی و ... می باشد.در انعقاد این معاملات باید نکات زیر را مدنظر قرار داد:1-تعهد به بازخرید کالاها.2-مشخصات و شرح دقیق کیفیت و کمیت.3-حجم تعهدات.4-قیمت گذاری.5-واگذاری.6-وجه التزام.7-کنترل و نظارت.8-ضمانت ها. 9-پرداخت.10-شرایط تحویل.11-جدول زمان بندی برای اجرا.12-مسئولیت و شرایط آن. 13-معافیت از مسئولیت.14-محدودیت فروش مجدد کالاها.15-فورس ماژور. 16-فسخ قرارداد.17-قانون حاکم.18-طرق حل و فصل اختلافات .19-سایر قواعد عمومی قراردادها. این معاملات دارای ماهیت حقوقی ویژه و مشمول اصل آزادی قراردادها و حاکمیت اراده (ماده 10 قانون مدنی ) هستند.
واژه های کلیدی: بیع متقابل، تجارت متقابل، سرمایه گذاری خارجی، تجهیزات و تکنولوژی، قرارداد بای بک، قرارداد اولیه فروش.