توضیح

زندگی پیچیده اجتماعی روابط حقوقی مختلفی را پدید می آورد از جمله این روابط مسئولیت حقوقی یک شخص در برابر شخص دیگر است مسئولیت فوق گاه در نتیجه تخلف از ایفای تعهد قراردادی به وجود می آید و گاه به صرف خسارتی که شخص به دیگری وارد کرده است مطرح می شود ضرری که در نتیجه فعل یا ترک فعل زیان آور به شخص وارد می شود ممکن است مادی یا معنوی باشد ضرر مادی نیز خود بر دو قسم است از دست دادن مال یا محروم ماندن از نفع که بیشتر تحت عنوان عدم النفع مورد بحث واقع می شود و از اهمیت بسزایی برخوردار است دلیل این اهمیت آنست که اگرچه این دسته از خسارات بخش وسیعی از ضررهای وارده بر شخص را تشکیل میدهند اما از یکسو در قابلیت مطالبه آن مباحث فراوانی وجود دارد یکی از همین مباحث مهم قابلیت مطالبه عدم النفع بر اساس قاعده لاضرر است فی نفسه میان ضرر و عدم النفع از نظر مفهوم تفاوت وجود دارد چون ضرر عبارت از نفسی در مالی یا جان یا آبرو است اما عدم النفع عبارت است از تغییر نکردن وضعیت شخص به گونه ای که نه چیزی از آن کم و نه چیزی بر آن اضافه شود قاعده لاضرر از نظر لفظی و لغوی شامل عدم النفع نمیشود اما برخی معتقدند که قاعده لاضرر شامل عدم النفع مسلم الحصول میشود اما عدم النفع احتمالی را شامل نمیشود دلیل آن نیز کاملاً واضح است چون ضرر امری است عرفی و از این رو عدم النفع مسلم الحصول را عرف ضرر میداند اما عدم النفع احتمالی را عرف ضرر محسوب نمیکند با توجه به اینکه پیرامون عدم النفع مسائل متعددی قابل طرح است که در عرصه قوانین به آنها اشاره نشده است از جمله اقسام عدم النفع تفکیک آن از ضرر و تفریط منفعت و نظایر آن در تحقیق حاضر سعی شده است مهم ترین مباحث شکافته شود و مورد تحلیل علمی قرار گیرد.
واژه های کلیدی: خسارت، ضرر، عدم النفع، لاضرر، بنای عقلا.