توضیح

زمینه و هدف: یکی از درمان های نوین ناباروری، اهدا تخمک است. زنان نابارور، برخلاف داشتن رحم سالم با امکان پرورش جنین، فاقد تخمک گذاری سالم هستند. این روش در کنار کارآمدی، سوالات فراوانی بخصوصا مسائل شرعی، در جامعه ایجاد کرد. این مطالعه بمنظور بررسی اجمالی احکام اهدا تخمک در درمان نازایی انجام شده است. روش شناسی: مطالعه مروری حاضر، با جستجو در آیات قرآن کریم و احادیث وهمچنین پایگاه های اینترنتی Google Scholar, Sid با بازه زمانی ۲۰۱۰ الی ۲۰۲۱ انجام گردید.یافته ها: طبق مطالعات، اهدای تخمک دارای دو حکم تکلیفی و وضعی است. در احکام تکلیفی، مشروعیت اهدای تخمک و در احکام وضعی، آثار حقوقی آن بررسی شده است. طبق عرف، یک کودک متعلق به زن یا مرد صاحب گامت است. البته در حکم تکلیفی بدلیل اخلاف نظر فقها، گروهی، صاحب تخمک و گروه دیگر، صاحب رحم را مادر شرعی کودک دانسته اند. در احکام وضعی نیز، مسائلی نظیر محرمیت و ارث مذکور است. زن صاحب رحم بعلت استفاده طفل از شیر و خون وی وهمچنین اهداکننده تخمک، مادر رضائی محسوب شده و محرمیتی برقرار است. طبق قانون بدیهیست؛ اهدا کننده تخمک، قادر به ادعای نسب طفل و انتقال ارث بسبب ناشناس بودن نیست.نتیجه گیری: در ایران برخلاف بیشتر کشورهای سنی مذهب، اهدای تخمک پذیرفته شده و مورد قبول اکثریت مراجع شیعه است. بنابراین، هرگونه آگاه سازی صحیح دریافت کنندگان و اهداکنندگان درباره مسائلی مانند نسب، محرمیت و نکاح باهدف جلوگیری از بروز مشکلات فقهی پیشنهاد میگردد. امید است که این پژوهش، اهمیت موضوع را به حد کافی تببین کرده باشد.
واژه های کلیدی: اهدای تخمک، احکام اهدای گامت، فقه .