شناسایی مولفه‌های تبلیغات بازرگانی با رویکرد اسلامی

توضیح

بازاریابی جزء جدانشدنی ازتحولات دنیای امروز است. مهم‌ترین ابزار بازاریابی، تبلیغات بازرگانی به وسیله رسانه‌های متفاوت می‌باشد. دنیای غرب دراین راستا مطالعات و تلاش‌های فراوان و اثرگذاری را داشته است، اما کشور ما، ایران به عنوان کشوری که داعیه‌ی زمینه‌سازی ظهور آقا امام زمان (عج) را دارد، منشور منسجمی را برای این ابزار قدرتمند ندارد، تا بتواند آن را به سمت اهداف اسلامی خود سوق دهد. به همین دلیل هدف کلی پژوهش‌گر از انجام این تحقیق، ارائه یک الگو برای تبلیغات بازرگانی نزدیک به خواست اسلام می‌باشد.جامعه آماری در این پژوهش دانش‌آموختگان، اساتید، خبرگان حوزه مدیریت، بازاریابی وحوزه اسلامی تهران و ایلام می‌باشد. روش نمونه‌گیری در این پژوهش هدفمند و گلوله‌برفی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه خودساخته است که بر مبنای ادبیات تحقیق طراحی گردیده است، و مشتمل بر دو پرسش‌نامه می‌باشد. پرسش‌نامه اول با استفاده از دیدگاه خبرگان به تعداد 16 نفر و پرسش‌نامه دوم، که از دیدگاه اساتید و دانش‌آموختگان مطلع استفاده شده است. روایی پرسش‌نامه با نظر اساتید سنجیده شده است، پایایی آن از ضریب آلفای کرونباخ با ضریب 0.87برای پرسش‌نامه اول، و ضریب آلفای کرونباخ با ضریب 0.91 برای پرسش‌نامه دوم ، استفاده شده است. همچنین در این تحقیق برای گردآوری اطلاعات پیشینه و مبانی نظری از روش کتابخانه‌ای و داده‌های آماری از روش میدانی به کار گرفته شده است. این پژوهش بر اساس روش تحقیق به صورت کمی بوده است از نظر جهت‌گیری پژوهش کاربردی و همچنین بر اساس رویکرد پژوهش، قیاسی، و هدف تأییدی بوده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌های پرسش‌نامه در بخش آمار استنباطی از آزمون t یک طرفه برای تأیید گویه‌ها و مفاهیم، و تحلیل عاملی تأییدی موجود در نرم‌افزارهایSPSS16 استفاده شده است. در پایان کار پژوهشی ما به یک الگویی رسیدیم که براساس مبانی اسلام استنباط شد، که برای تبلیغات بازرگانی بیش‌تر به خواست اسلام نزدیک است، که محوریت این الگو شامل پنج مؤلفه می‌باشد. مؤلفه اقتصادی (با شاخصه‌های اقتصاد و پرهیز از اسراف، انعکاس ساده‌زیستی به جای تجمل‌گرایی، ترویج نکردن پرخوری و شکم‌بارگی، ترویج نکردن بیگانه‌پرستی و خودکم‌بینی (خوداتکایی) و انعکاس کار و تولید به جای رفاه‌زدگی و مصرف‌گرایی)، مؤلفه تربیتی(با شاخصه‌های اخلاق در تبلیغات ، پرهیز از دامن زدن به چشم و هم چشمی و در تبلیغات پیمان‌شکنی نکنیم و امانت‌دار مردم باشیم)، مؤلفه اخلاقی (با شاخصه‌های فریب در تبلیغات نباشد و نداشتن بدآموزی برای کودکان)، مؤلفه کرامت انسانی (با شاخصه‌های توجه به کرامت انسان و استفاده‌نکردن از زنان و دختران با هدف جذابیت‌بخشی اگهی) و مؤلفه دینی (با شاخصه‌های حق محوری، عدالت، تبلیغ نکردن و نشان ندادن کالاهای حرام و استفاده نکردن از موسیقی‌های مبتذل در تبلیغات).
واژه های کلیدی: تبلیغات بازرگانی، کرامت انسانی، تبلیغات تجاری، رسانه، اسلام، اخلاق، دین، تجزیه و تحلیل مولفه ای