بررسی ارتداد از نظر فقهای معاصر

توضیح

یکی از مباحثی مهم فقهی که درآیات و روایات به آن اشاره‌شده است، ارتداد هست. درآیات قرآن و روایات معصومین (ع) به احکام مرتد و چگونگی حصول آن اشاره‌شده است. فقها درباره ارتداد و شرایط و ضوابط آن نظرات مختلفی ارائه نموده‌اند. بررسی نظرات فقها، به‌خصوص فقهای معاصر درباره این مسئله و تبیین ارتباط ارتداد با حقوق بشر و آزادی عقیده حائز اهمیت است. چراکه علاوه بر تبیین دقیق‌تر این مسئله مهم فقهی، می‌تواند به شبهات مطرح‌شده دراین‌باره پاسخ دهد. بر همین اساس پژوهش حاضر با روش توصیفی، تحلیلی با تکیه ‌بر آراء فقها به بررسی و تحلیل این مهم پرداخته است و با رویکردهای مفهوم شناسی ارتداد، شرایط حصول ارتداد، احکام فقهی ارتداد و چرائی و فلسفه مجازات آن به تبیین و تحلیل این مسئله پرداخته است. نتیجه آن‌که با توجه به دیدگاه فقها به‌خصوص فقهای معاصر، حصول ارتداد در اسلام با توجه به شرایط و ضوابطی است که مبنای آن انکار علنی ضروریات دینی در اسلام است. که انکار این ضروریات نیز مستلزم انکار خداوند و پیامبر (ص) است. در آئین اسلام برای مجازات مرتد احکام دقیق و مشخصی بیان‌شده است که این احکام با توجه به مرد و زن بودن مرتد یا فطری و ملی بودن آن متفاوت است. آنچه می‌توان درباره فلسفه مجازات مرتد ازنظر فقها بیان داشت. جلوگیری از سوءاستفاده دشمنان اسلام و جلوگیری از ضربه زدن آن‌ها است. که این مطلب منافی با حقوق بشر و آزادی عقیده نیست. بلکه حقوق بشر آن را تائید می‌نماید. چراکه آزادی عقیده که در اسلام بیان‌شده مربوط به قبل از انتخاب است، نه بعدازآن که ممکن است، بر اساس اهداف سوء شکل بگیرد.
واژه‌های کلیدی: ارتداد، مرتد فطری، مرتد ملی، فقها معاصر، آزادی عقیده.