«بیعت» پیش از دموکراسی، بررسی اصل «بیعت» در ساختار سیاسی اسلام

توضیح

در اصل مشارکتی بودن نظام سیاسی اسلام حرفی نیست و تقریبا تمامی اندیشمندان مسلمان براساس نصوص دینی به وجود مشارکت توده ای در تشکیل حکومت اذعان دارند. حال این مشارکت بر مبنای وصایت و از طریق بیعت باشد یا برمینای مشورت و اجماع و اینکه مشارکت مردم موجد مشروعیت نظام سیاسی می شود یا موجب مقبولیت آن مورد اختلاف نظر وسیع و دامنه دار یست که معمول مباحث فقه و فلسفه و کلام سیاسی است. از جمه نظریان و الگوهای که می تواند مبنای مردم سالاری در حکومت دینی شود نظریه بیعت است که دارای ریشه های تاریخی و مبانی اعتقادی پایداری در اسلام است نه تنها شخص رسول الله از ابتدای دعوت تا زمان ارتحال بارها با مردم بیعت می کردند که معروفترین آنها بیعتهای عقبه اول و دوم و بیعت رضوان و بیعت غدیر خم هستند بلکه این شکل از مشارکت سیاسی توسط خلفای راشیدین، امام معصوم و پس از آنها تمامی خلفای اموی و عباسی یک اصل اولیه برای حاکمیت شناخته می شد.
واژه های کلیدی: بیعت، مردم سالاری، دموکراسی، حکومت، مشارکت