واکاوی وضعیت تشبه به کفار در فقه عامه و امامیه

توضیح

تشبه به کفار؛ یعنی همانندسازی با غیرمسلمانان فی‌الجمله ناپسند است و در این خصوص تقریباً اختلافی نیست. اما در خصوص وضعیت موضوع از جهت حکم تکلیفی و نیز اطلاق آن، به‌ویژه نسبت به قصد و علم متشبه، توافق نشده است. در کنار این و با وجود ضرورتِ گزارش اختلاف فقهای عامه و امامیه و قضاوت میان آنها، به‌منظور تعیین وظیفة دولت‌های اسلامی در دادوستد با حکومت‌های غیر اسلامی، نوشتة تطبیقی مدون و مبسوطی وجود ندارد. بنابراین نگارنده در مقالة حاضر از طریق توصیف و ارزیابی فتاوای متفاوت فقیهان فریقین، به‌دنبال پوشش خلأ مزبور و به‌نوعی نقدی بر نظریۀ غالب میان عامه بوده و معتقد است که همانندسازی با غیرمسلمانان در رفتارها و اعتقادات مخصوص ایشان، به شرط اثبات اختصاصی بودن آ‌نها، تنها با هدف تبلیغ کفر و تضعیف اسلام حرام و به‌خودی‌خود بلامانع است. ضمن اینکه مصادیق تشبه نیز تعبدی نبوده و تابع نظر عرف و بالتبع در گرو زمان و مکانند.
واژه‌های کلیدی: تبلیغ کفر، تشبه به کفار، تضعیف اسلام، حرام مشروط