بررسی تطبیقی ازدواج موقت با انواع ازدواج های مشابه در جهان اسلام یا اهل سنت با نگاهی به موانع عرفی اجتماعی ازدواج موقت در ایران

توضیح

از مسائل اختلافی میان شیعه و اهل سنت، «متعه» یا «ازدواج موقّت» است. بدون شک نکاح متعه در آغاز اسلام و شاید پیش از آن، رایج بوده و اسلام هم آن را با تغییر و اصلاحاتی تأیید کرده است؛ تا جایی که نخستین کودک متولّد شده از مهاجرین، یعنی عبد الله بن زبیر بن عوام، نتیجه این ازدواج است. تا اینجای سخن، میان امّت اسلامی، اتفاق نظر وجود دارد و اختلاف تنها در «نَسخ» آن است. بسیاری از علمای اهل سنت قائل به حلّیت آن در صدر اسلام‌اند و گروهی نیز پذیرفته‌اند که حلّیت متعه در زمان پیامبر ' و دوران أبو بکر و چند سال از خلافت خلیفه دوم استمرار داشته است. و خلیفه دوم بعد از گذشت چند سال از خلافت خود، در اثر برخورد با بعضی جریانات ‌(مشاهده فرزندی از راه متعه برای خواهرش و یا اقدام عمرو بن حریث و یا ...) آن را ممنوع نمود.پرداختن به مسأله حلّیت متعه، برای دفاع از مذهب و مبارزه با بدعت و اقامه سنت اسلامی است. این مسأله از فروع مذهب است، ولی چون اهل سنّت ما را به این جهت مورد حمله قرار می‌دهند و به اصل مذهب شیعه ایراد می‌گیرند و می‌گویند فرقی بین زنا و متعه نیست، در واقع دفاع از مشروعیت آن، دفاع از اصل مذهب است. در این تحقیق با تعریف لغوی و اصطلاحی نکاح و متعه و مسیار و عرف، مشروعیت متعه را با دلایل قرآنی و حدیثی و اجماع و عقل ثابت کرده‌ایم، و دلایل اهل سنت را ذکر و پاسخ داده‌ایم. با بیان ویژگی‌های عقد موقت، ثابت نموده‌ایم، علیرغم اینکه اهل سنت قائل به حرمت این نوع از ازدواج هستند ولی شرایط زمان باعث شده ازدواج مشابهی به نام مسیار را جائز بدانند. لذا با مقایسه ازدواج موقت با مسیار، تفاوت و تشابهات آن‌ها بیان شده است. علیرغم جواز شرعی و قانونی ازدواج موقت، این نوع از ازدواج در جامعه ایرانی، رونق نگرفته است. پیامدهای منفی این ازدواج نسبت به خانواده و فرزندان و ترویج فحشاء درصورت سوء استفاده از آن، و عدم آشنایی جامعه با فواید و فلسفه ازدواج موقت و عدم حمایت قوانین از آن و فقدان تعریف و تبیین روزآمد از ازدواج موقت از جمله موانع عرفی و اجتماعی ازدواج موقت در جامعه ایرانی هستند که باعث شده‌اند از این امر شرعی در جهت حل برخی از مشکلات غفلت شود. لذا در این تحقیق راهکارهایی برای تحقق نکاح منقطع در ایران پیشنهاد گردیده است. و نتیجه گرفته شده است که ازدواج موقت شرعی و جایز می‌باشد و برای آرامش جامعه و رفع برخی از مشکلات روانی و اجتماعی و اقتصادی وعاطفی جامعه لازم است ولی اصل در ازدواج، ازدواج دائمی می‌باشد، و ازدواج موقت برای مواقع ضرورت و داروی مقطعی است نه همیشگی. که اگر از این امر درست استفاده شود به جامعه سودمند بوده و الا ضررهای ناشی از آن بیشتر از سودهای آن است.
واژه‌های کلیدی: نکاح، متعه، مسیار، عرف، مدت، مهر