عنوان
نحوة برخورد با بُغات در فقه با تکیه بر قرآن کریم
نویسنده
اصطلاحنامه
آیه جرم سیاسی | بغی (فقه) | جرایم سیاسی (Political crimes and offenses) | فقه اسلامی
ناشر
فصلنامه سراج منیر، شماره ۱۲، ۱۳۹۲ش،ص: 91 -118 .
تاریخ نشر
1392
توضیح
در منابع اسلامی، کلمه «بغی» را به معنای «ظلم و تعدی بدون حق، یا قیام و شورش» معنا کرده اند و منشاء انتخاب این معنی، آیه شریفه (الحجرات/9) می باشد. این آیه، هرچند اختصاص به قتال و نبرد و جنگ دارد، اما از آنجاییکه جنگ به غیر حق یکی از جرائم سیاسی می باشد، می توان دانست که مراد از «بغی» در این آیه جرم سیاسی است. روایات وارده در منابع دینی موید این مطلب است.اسلام جلوگیری از ظلم و ستم را هر چند به قیمت جنگ با ظالم تمام شود، لازم شمرده است و بهای اجرای عدالت را از خون مسلمانان نیز بالاتر دانسته است و این در صورتی است که مساله از طرق مسالمت آمیز حل نشود. جنگ خارجی مشتمل بر فایده هایی برای امت است، از جمله اراده امت را از آلودگی ها پاک می کند و آن را از مراکز ضعف خود آگاه می سازد و نسبت به مسئولیت آن حساسیت پیدا می کند و ارزش های تمدنی را در آن به وجود می آورد، اما جنگ داخلی به دنبال خود چیزی جز زیان و ویرانی و هلاکت ندارد و گاه باعث رسیدن آن به پایانی هولناک می شود. بر اساس این آیه، نخستین مسئولیت مسلمانان، متوقف ساختن کشتار و بر پا داشتن صلح و سلم است به هر وسیله که ممکن باشد و این مسئولیت همه مردم است، چه آنان نیروی باقی مانده میان دو گروه اند، اما اگر گروه سومی را میان آنان وارد کنیم، باید همچون طرفی در مبارزه شرکت کند.
واژهای کلیدی:بغی ، جنگ ، اسلامی ، فقه ، جرم سیاسی ، قرآن ، قیام ، محاربه ، صلح ، آیه جرم سیاسی