‎اصول حقوق بشردوستانه در اسلام با نگاهی به حقوق بین الملل

توضیح

اصول حقوق بشردوستانه خاستگاه حمایت از انسان کریم و کرامت انسانی، پیشگیری از وقوع جنگ، تحدید قلمرو جنگ و ابزار جنگی، تسکین آلام و مصائب ناشی از جنگ و حمایت از اهداف خاص در منازعات مسلحانه است. با توجه به رسالت جهانی اسلام و بایستگی اسلامی‌سازی علوم انسانی، تحقیق حاضر به هدف تبیین اصول حقوق بشردوستانه از منظر اسلام، با نگاهی گذرا به حقوق بین‌الملل، سامان یافته است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که ایده بشردوستانه به دلیل جهانی بودن، قدر مشترک ادیان، مکاتب و نظام‌های حقوقی را تشکیل می‌دهد. اصول حقوق بشردوستانه در اسلام خاستگاه الهی دارد. قرآن کریم با شناخت دقیق از انسان و درک عمیق از روابط بین‌الملل خصمانه، قرن‌ها زودتر از حقوق بین‌الملل معاصر، اصول حقوق بشردوستانه را ابلاغ و همگان را به رعایت آن دعوت کرده است. التزام قلبی و عملی پیشوایان دین به‎ویژه پیامبر گرامی اسلام۶ به این اصول، نقطه عطفی در تاریخ حقوق بشردوستانه به شمار می‌رود. «خاستگاه وحیانی»، «سبقت زمانی»، «ابتکار» و ضمانت اجرایی مادی و معنوی از امتیازات حقوق بشردوستانه در اسلام است. اصول حقوق بشردوستانه بین‌المللی برایند افزایش بی‎رویه‌ منازعات مسلحانه و شکوفایی ایده انسان‎دوستانه در قرن بیستم پدیدار گشته است. اشتراک در برخی اصول و اهتمام به رعایت آنها در منازعات مسلحانه، وجه مشترک دیدگاه اسلام و حقوق بین‌الملل است.
واژه‌های کلیدی: اصل عدالت، اصل کرامت، اصل دعوت، اصل احسان، اصل محدودیت، اصل تفکیک، اصل تناسب، اصل وفای به عهد.