بررسی تطبیقی مجازات اعدام در فقه امامیه و نظام های حقوقی معاصر

توضیح

چنانچه انحرافات در یک جامعه تحت عنوان جرم به وقوع بپیوندد، قوانین در مقابل آن عکس العمل تلافی جویانه ای با نام مجازات از خود نشان می دهد. اعدام به معنای سلب حیات انسان یکی از این کیفرهای تشریع شده امضائی در اسلام و تحت عنوان قصاص نفس یا به عنوان حد شرعی و بعضا در مواردی نیز جزء تعزیرات و احکام حکومتی محسوب می شود. مصالحی که برای این کیفر بیان شده می توان به رعایت مصلحت جامعه و فرد و موضوع نهی از منکر و مقابله با افساد فی الارض و بقای نظام اشاره نمود. کیفر اعدام نسبت به مجرمانی اعمال می شود که بدترین جرائم را با علم به آن جرم مرتکب شده و برای جامعه خطرناک و به یقین قابل اصلاح نخواهند بود. اما طبیعت خشن این مجازات و درد و رنج فراوانی که بر محکوم وارد می کند جریان مخالف قوی را بر علیه آن بر انگیخت و از قرن 17 برخی کشورها در جهت لغو آن تلاش کرده اند و حدود بیش از 100 کشور اعدام را لغو کرده اند و تعداد زیادی از کشورها نیز اعدام را برای جرایم خاص پیش بینی کرده و یا آن در پی تقلیل هستند. با بررسی اعدام در بین نظام های حقوقی برخورد اسلام و به تبع آن فقه امامیه با مسئله اعدام بسیار منطقی و عقلانی است و اصولی چون قانونی بودن مجازات ها، شخصی بودن و تناسب بین جرم و مجازات بر اجرای آنها حاکم است. در این پژوهش که به روش کتابخانه ای و به صورت مقارنه ای تدوین شده است با کمک کتب معتبر فقهی، حقوقی و مقالات و نشریات و اندیشه های حقوقدانان اسلامی و غربی سعی شده این موضوع تحلیل و بررسی شود. و هدف از این پژوهش علاوه بر مقایسه نمودن دیدگاه مکتب امامیه با سایر مکاتب حقوقی جزای معاصر، تبیین فلسفه مجازات اعدام از دیدگاه حقوق امامیه می باشد.
واژه‌های کلیدی: مجازات، اعدام، جرم، فقه امامیه