روش‌های جبران خسارات معنوی در حقوق ایران

توضیح

ضرورت جبران نمودن خسارت‌های مادی وارد آمده بر اشخاص در همه نظام‌های حقوقی امری پذیرفته شده و بدیهی می‌باشد اما با وجود اینکه خسارت‌های معنوی درای کثرت و تنوع زیاد و اهمیت خیلی زیاد آن‌ها هنوز قابل جبران بودن و همچنین شیوه جبران آن‌ها در بین حقودان‌ها و محققین حقوقی قابل تردید بوده و به طور کلی ناشناخته می‌باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی روش‌های جبان خسارات معنوی در حقوق ایران انجام شد. بدین منظور سؤال اصلی این پژوهش این بود که آیا جبران نمودن خسارات معنوی صرفاً به شیوه مادی می‌باشد و یا اینکه شیوه‌های دیگر نیز پذیرفته شده است یا خیر؟ و همچنین آیا قلع منشأ ضرر معنوی با توجه به پیشنیه فقهی حقوق ایران، سکوت و ابهام در عدم تصریح شیوه‌های جبران خسارات معنوی مورد پذیرش قرار گرفته یا خیر؟ بنابراین با توجه به اهداف پژوهش، هدف اصلی از این پژوهش بررسی و تحلیل مشروعیت خسارت معنوی و نحوه جبران آن بر اساس قوانین حقوقی ایران و راهکارهای جبران خسارات معنوی بود. با توجه بررسی‌های انجام شده و با توجه قوانین موجود جمهوری اسلامی ایران و با موازین اسلامی و شرعی و قواعد فقهی موجود به این نتیجه رسیدیم که علاوه بر اینکه خسارت‌های معنوی دارای اهمیت زیادی بوده، قابلیت مطالبه را دارا می‌باشند. جبران خسارت‌های وارد آمدن به شیوه عینی بهترین و مناسب‌ترین شیوه می‌باشد اما این شیوه تقریباً در اکثر موراد مربوط به خسارت-های معنوی ناممکن می‌باشد و از این رو بایستی از دیگر شیوه‌های جبران خسارات همچون عذرخواهی از شخص زیاندیده به صورت شفاهی و یا به صورت کتبی و انتشار حکم محکومیت با درج در نشریات، مطبوعات و جراید استفاده و بهره ببریم. ارزیابی نمودن و تقویم خسارت‌های مادی به علت وجود معیار و ضابطه مشخص را می‌توان به آسانی تعیین نمود اما خسارت‌های معنوی وارد آمده مشکل می‌باشد زیرا در این خصوص نمی‌توان معیار و ضابطه مشخصی تعیین نمود. بنابراین تعیین یک ضابطه و معیار مشخص جهت خسارت‌های معنوی امری ضروری می‌باشد و تقریباً همه نظام‌های حقوقی سعی در تعیین نمودن این معیارها دارند.