عنوان
بازاریابی شبکه ای و فعالیت شرکت های هرمی از دیدگاه فقهی - اقتصادی
نویسنده
> احسان آقاجانی معمار | > حسین میسمی | > محمد عظیم زاده آرانی | مصباحی، غلام رضا
ناشر
فصلنامه مطالعات اقتصاد اسلامی، بهار و تابستان 1390، شماره 6، ص.: 31-58.
تاریخ نشر
1390
توضیح
این تحقیق تلاش می کند تا ضمن بررسی تاریخچه و تبیین و علت به وجود آمدن شرکت های هرمی, به بررسی و تحلیل اقتصادی و فقهی این دسته از فعالیت های اقتصادی پرداخته و حکم درآمدزایی از این طرق را استخراج نماید. تحلیل های ارائه شده در این تحقیق که با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی ارائه استخراج گشته اند, نشان می دهد که شرکت های هرمی به دو دسته کلی تقسیم می شوند که عبارت اند از: شرکت های هرمی سالم و شرکت های هرمی ناسالم که می توان نام آن را دسیسه هرمی گذارد. هدف شرکت های هرمی سالم, که فعالیت شان مختص به بازاریابی در فروش کالاهاست, سوددهی می باشد که در نهایت به رشد اقتصادی کشور کمک می کند, در حالی هدف شرکت های دسیسه هرمی, تنها جابه جایی پول و خلق فرصت سوددهی از این جابجایی است. به نظر می رسد این نوع فعالیت اقتصادی, مشکلات اقتصادی زیادی برای کشورها ایجاد می نمایند. علاوه بر این, به نظر می رسد می توان ضمن بررسی فقهی فعالیت شرکت های هرمی نشان داد که این دسته از فعالیت ها با قواعد مختلف فقهی در تعارض اند. از جمله: مشخص نبودن عنوان عقد, وجود غرور (و فریب) و بروز ضرر. همچنین عنوان کلی «اکل مال به باطل», شامل این نوع شرکت ها می شود و لذا به لحاظ شرعی نمی توان این نوع درآمدی زایی را مشروع دانست.
واژه های کلیدی: شرکتهای هرمی، دسیسه هرمی، أکل مال به باطل، قاعده لاضرر، قاعده غرور