مسئولیت کیفری مسلمان در ایراد جنایت بر غیرمسلمان در زمان صلح از منظر فقه و حقوق

توضیح

اقلیّت‌های دینی که در جوامع اسلامی زندگی می‌کنند، بخشی از شهروندان جامعه اسلامی محسوب می‌شوند و حکومت اسلامی نیز بر اساس آموزه‌های پیشوایان دینی خویش، موظف است که از حقوق این افراد دفاع کند. در فقه اسلامی به این افراد اهل ذمه یا اهل جزیه گفته می‌شود و به غیر مسلمانانی که با اجازه دولت اسلامی و با انگیزه‌های مختلف، وارد سرزمین‌های اسلامی می‌شوند اصطلاحاً مستأمن گفته می‌شود. اصل سیزدهم و چهاردهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز بر اساس فقه پویای امامیه به حقوق اقلیّت‌های دینی اشاره کرده است. چنانچه جرمی علیه تمامیّت جسمانی، معنوی، مالکیت و اموال این گروه از افراد به وقوع بپیوندد، دستگاه قضایی نظام اسلامی موظف است که با مجرمین برخورد قانونی کند.یکی از این جرایم مورد بحث، ایراد جنایت مسلمان برغیر مسلمان است که بر اساس فقه و حقوق اسلامی در جنایات عمدی به علّت فقدان یکی از شرایط قصاص یعنی برابری در دین، قصاص از مسلمان منتفی است؛ ولی در صورت عادت مسلمان بر قتل ذمّی، مسلمان کشته خواهد شد. همچنین در جنایات شبه عمد و خطایی نیز مسلمان باید از عهده ی دیه جنایتِ حاصله بر آید. اما در مقدار دیه اهل کتاب، بر اساس استدلال فقها بر سنت، چند نظریه وجود دارد.که در این رساله، نظریات مشهور فقها را با تطبیق بر حقوق موضوعه، مورد بررسی قرار گرفته است.
واژه های کلیدی: مسئولیت کیفری، قصاص، دیه، جنایت، کافر، صلح.