بررسی فقهی فعالیت‌ های مرتبط با شرکت‌ های هرمی

توضیح

در سال هاى اخیر, نوعى معامله پدید آمده است که حقیقت آن, کسب درآمد از طریق عضوگیرى براى شبکه اى هرمى و داراى اعضاى رتبه بندى شده است. اعضاى این شبکه هر کدام شماره خاص خود را دارد; مثلاً پنج نفر را فرض مى کنیم که اوّلى در رتبه نخست است و به همین ترتیب, نفر پنجم در رتبه پنجم قرار دارد و هر کدام درجه و رتبه اى ویژه دارند. در واقع, نفر پنجم داراى چهار برگ است که نام آن چهار نفر به ترتیب یاد شده در آن مذکور است. شیوه کار به این گونه است که اگر کسى بخواهد عضو این شبکه شود, باید یک برگ از این چهار برگ را به مبلغى معین ـ مثلاً هزار تومان ـ بخرد و پس از خرید آن, هزار تومان دیگر را به شخص اول که نامش در رتبه اول است و هزار تومان سوم را به مؤسسه اى که بر این معاملات پرشاخ و برگ اشراف دارد, ارسال کند (در مجموع سه هزار تومان پرداخته) و او سندى را که حاکى از واریز مبلغ مزبور به حساب شخص اول و مؤسسه و نیز برگه اى را که نام آن پنج تن به همان ترتیبى که نوشته است, به آن مؤسسه بفرستد.