مسئولیت مدنی ناشی از افشای اطلاعات و اسرار

توضیح

افشای اطلاعات و اسرار برخلاف التزام قانونی به حفظ آن علاوه بر مسئولیت انتظامی و یا کیفری موجد مسئولیت مدنی نیز است؛ نقض قواعد و اصول حاکم بر محرمانگی اطلاعات و اسرار درصورتی‌که موجب ورود ضرر شود و بین ضرر و فعل زیان‌بار یا تقصیر خوانده رابطه سببیت وجود داشته باشد موجب تحقق مسئولیت مدنی است. باوجوداین، رضایت زیان‌دیده در مواردی که رضایت مؤثر است، امر آمر قانونی و حکم قانون در مسئولیت مدنی مبتنی بر تقصیر موجب غیرقابل سرزنش شدن فعل افشای اسرار و اطلاعات محرمانه می‌شود. در این رساله با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و ابزار کتابخانه‌ای سعی شده است بعد از شناخت ماهیت اطلاعات و اسرار، اصول و قوانین حاکم بر آن و مبانی حاکم بر تعیین مسئول، مبنای مسئولیت مدنی ناشی از افشای اطلاعات و اسرار، ارکان مسئولیت مدنی و آثار آن به تفکیک موردبررسی قرار گیرد. درمجموع به نظر می‌رسد که مصادیقی از اطلاعات و اسرار منطبق با تعریف مال و مصادیق دیگر از تعریف مال خارج است. شناخت ماهیت اطلاعات و اسرار به تشخیص مبانی مسئولیت مدنی (مبانی تعیین مسئول و مسئولیت مدنی)، شرایط و آثار آن کمک می‌کند. علی‌الاصول مبنای مسئولیت مدنی در این حوزه تقصیر نوعی بوده و عدم توصیف محرمانگی تأثیری در تحقق مسئولیت مدنی ندارد. باوجوداین افشای اسرار تجاری در صورتی موجب مسئولیت مدنی است که ذینفع تلاش‌های معقولانه‌ای در جهت حفظ و حراست از محرمانگی آن نموده باشد و در سایر مصادیق نیز عدم توصیف محرمانگی به‌عنوان معیاری برای سبک توصیف شدن تقصیر خوانده بوده و در میزان مسئولیت مدنی مؤثر است. در مواردی که افشای اسرار با ماهیت مالی موجب اتلاف آن یا استیلای عدوانی بر آن شود تقصیر به‌عنوان مبنای مسئولیت مدنی نیست. جبران ضرر، بازدارندگی، جلوگیری از ورود خسارت در آینده، رفع تجاوز نسبت به حقوق خواهان ازجمله اهداف مسئولیت مدنی ناشی از افشای اطلاعات و اسرار است. اعاده وضع به حالت سابق و دادن معادل در حقوق ایران از شیوه‌های جبران خسارت در این حوزه بوده که با طرح دعوای مسئولیت مدنی و حاکمیت قواعد آن حقوق متضرر تضمین می‌شود.
واژه‌های کلیدی: مسئولیت مدنی، افشای اسرار، اسرار تجاری، محرمانگی اطلاعات، رازداری.