بررسی فقهی مسئولیت حکومت و جامعه اسلامی در برابر کودکان نامشروع و بی‌سرپرست (فایل منبع موجود نیست)

توضیح

کودکان یکی از اعضای نیازمند حمایت در جامعه اند که حکومت و شهروندان جامعه را گاه به لحاظ اخلاقی و گاه به لحاظ حقوقی، به رعایت حقوقی در قبال خود موظف می سازند. توجه دوباره بشر به حقوق این قشر، در اثر بیداری وجدان جهانی نسبت به حقوقی است که ادیان الهی پیش از این بدان توجه و بر آن تأکید داشته اند. پیمان های جهانی حقوق کودک نیز، به نوعی از ادیان الهی متأثر است. دین مبین اسلام نیز به عنوان کامل ترین دین الهی، از آغاز بر لزوم رعایت حقوق کودکان تأکید داشته و دارد. از این رو، قرآن کریم در آیات متعدد، بر رعایت حقوق کودکان، به ویژه کودکان بی سرپرست و یتیم، توصیه و تأکید می کند. فقه که دستاورد زحمات بی دریغ فقیهان یا به تعبیر دیگر، حقوقدانان اسلامی است، به پیروی از قرآن و سنت معصومان(ع)، همواره بر اهمیت توجه به کودکان تأکید داشته و روابط حقوقی ایشان را در خانواده و جامعه ترسیم و تدوین کرده است. حقوق کودکان و نوجوانان در جامعه از حقوقی است که به جهت عدم توانایی آنان در احقاق حق، از جایگاه ویژه و والایی برخورداراست. در دین مبین اسلام به این جایگاه ویژه تاکیدات فراوانی شده است و در آیات قرآن و روایات ائمه هدی (علیهم السلام) بر پاسداشت حقوق کودکان توجه شده است. متاسفانه در جوامع امروزی بسیاری از حقوق کودکان و نوجوانان مورد بی مهری قرار گرفته و بسیاری از آن حقوق توسط بزرگسالان نقض می گردد. بدین جهت بررسی دیدگاه دین مبین اسلام در خصوص حقوق کودکان ضروری بوده تا بتوان از این منظر، به ژرف نگری دین مبین اسلام پی برد. براین اساس در پژوهش حاضر به دنبال بررسی جایگاه کودکان نامشروع و بی سرپرست در جامعه از دیدگاه اسلام بوده و مسئولیت حکومت و جامعه اسلامی در قبال این قشر آسیب پذیر مورد بررسی قرار می گیرد. براساس قوانین اسلامی، هر چند فرزند متولد از روابط نامشروع با والدین خود رابطه نسبی ندارد، اما همانند فرزند مشروع از حق حیات، حق آزادی، حق نام و ملیت و غالب حقوق اجتماعی برخوردار است و از برخی حقوق و مناصب مانند ارث، اجتهاد، قضاوت و شهادت محروم می باشد. در کنوانسیون حقوق کودک سرپرست مشخصی برای کودکان نامشروع تعیین نشده ولی براساس نظر صریح امام خمینی، پدر طبیعی سرپرست وی بوده و مسئول امور او می باشد. لذا با توجه به اهمیت کودکان در جامعه، به نظر می رسد تعیین جایگاه این دسته از کودکان در جامعه اسلامی و بررسی حقوق طبیعی و اجتماعی آنها حائز اهمیت نیز باشد.