نقد فتوای مشهورِ فقهایِ امامیه درباره ارث کودکان متولد از رابطه نامشروع

توضیح

برابر نظر مشهور فقهای امامیه، طفل متولد از زنا از ارث پدر و مادر محروم است. این حکم که مبنای مادۀ 884 قانون مدنی بوده، در شمار مسائل اجماعی‏ای نیست که باب اجتهاد در آن بسته باشد. ادلۀ این حکم، اخبار واحدی است که دچار ضعف سندی و دلالتی می‏باشد. این اخبار با ادلۀ دیگر نیز در تعارض است. همچنین نظریۀ مشهور، با عمومات آیات قرآن کریم و شماری از اصول و قواعد شرعی، عقلی و کلامی مانند اصل برابری در حقوق و تکالیف، قاعدۀ عدالت و نفی ظلم و قاعدۀ وِزر یا اصل شخصی بودن مسئولیت سازگار نیست. این مقاله با بررسی و نقد ادله و مستندات نقلی و عقلی نظریۀ مشهور و تتّبع در آرای فقیهان، نظریۀ مشهور را نقد نموده و به تقویت نظریه‌ای پرداخته که ارث بردن زنازاده از پدر و مادر را می‌پذیرد. آنچه بیشتر با ظاهر ادله سازوار می‌نماید محرومیت ارث پدر و مادر از کودک نامشروع است؛ نه ممنوعیت ارث فرزند از پدر و مادر طبیعی خود.
واژه های کلیدی: ارث، زنازاده، عدالت، قاعده وزر.