تحولات تقنینی در مسئولیت مدنی پزشک با تکیه بر قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲

توضیح

مسئولیت به طور کل دارای جنبه‌های مختلفی از جمله مسئولیت مدنی و کیفری می باشد؛ مسئولیت پزشک در قبال بیماران می‌تواند اخلاقی یا حقوقی باشد که در واقع مسئولیت اخلاقی و حقوقی زیر مجموعه‌ایی از مسئولیت مدنی می‌باشد؛ در این پژوهش، ما به بررسی مسئولیت مدنی پزشک پرداختیم. قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 به پیروی از نظر مشهور فقها، مسئولیت مطلق را برای مسئولیت پزشک پذیرفته بود، این در حالی است که اصل برائت به علت دارا بودن مبانی دینی، اخلاقی و انطباق با سرشت انسانها به عنوان یکی از اصول اساسی و بنیادین حقوق جزا پذیرفته شده و به دلیل عنایت خاصی که دین مبین اسلام به آن مبذول داشته، در قانون اساسی کشور ما همچون قوانین اساسی و عادی دیگر ملل متمدن دنیا گنجانده شده است. امروزه، با ابداع روش‌های جدید درمانی و تخصصی شدن اعمال پزشکان برای جزء جزء بیماری‌های مرتبط با جسم و روان افراد، ضمن حساس‌تر شدن اعمال پزشکی، حوادث پزشکی نیز به تبع آن افزایش یافته و مفهوم تقصیر پزشکی جنبه‌ی خاص به خود گرفته است که تأمل بر اصل برائت را ضروری‌تر می‌کند به همین دلیل نیاز به تحول در این خصوص دو چندان احساس می‌شد. تا پیش از این مسئولیت مدنی پزشک اصولا مبتنی بر نظریه تقصیر بوده است، در قانون مجازات اسلامی 1375 ظاهرا مسئولیت محض پذیرفته شده بود که با تصویب و لازم الاجرا شدن قانون مجازات جدید از قاعده پیش عدول شده و مبنای تقصیر در مسئولیت پزشک پذیرفته شده است. در این قانون پزشک مسئول فرض شده است، مگر اینکه عدم تقصیر او به اثبات برسد؛ لیکن به نظر می‌رسد که مبنای مسئولیت در این قانون تقصیر مفروض است، نه تقصیر لازم‌الاثبات.
واژهای کلیدی:تحولات قانونی،مسولیت مدنی پزشک،قانون مجازات اسلامی،تقصیر مفروض،تقصیر لازم‌الاثبات،مسئولیت مطلق