تابعیت و جنسیت

یادداشت

از سال ها پیش و از زمان تدریس مبحث تابعیت، و به ویژه زمانی که بحث از تابعیت ایرانی فرزندان ناشی از نکاح زنان ایرانی با مردان غیر ایرانی، در محافل حقوقی و اجتماعی مطرح شد، رابطه تابعیت و جنسیت به عنوان یک پرسش جدی حقوقی برایم مطرح شد که نتیجه جستجوهایم در پاسخ به این پرسش، از جمله به برگزاری یک کرسی ترویجی با نگاهی انتقادی-اصلاحی به قانون ایران در باره تابعیت ایرانی فرزندان مزبور گردید. در خلال همان مطالعات به این نکته متفطن شدم که شبهه جنسیتی بودن قانون تابعیت ایران، اگرچه بیشتر درباره بند 2 ماده 976 قانون مدنی که صرفا انتساب به پدر ایرانی را سبب ایرانی محسوب شدن فرزند می داند، فریاد می شود، اما سایه سنگین آن بر مواد دیگری از قانون مدنی نیز سنگینی می کند، که بازخوانی مجدد و بررسی انتقادی-اصلاحی این مواد را ضروری می سازد.