عنوان
مشروعیت همکاری فقها با حکومتهای عرفی در حوزه مرافعات قضایی
ناشر
فصلنامه حکومت اسلامی، زمستان 1399، شماره 4، ص.: 27-54.
تاریخ نشر
1399
توضیح
یکی از مسائلی که از گذشته تا به حال، همواره محل بحث فقها بوده بحث همکاری با سلاطین جائر و قبول تصدی مناصب حکومتی است. پژوهش حاضر که به روش تحلیلی و توصیفی سامان یافته در صدد پاسخ به این پرسش اصلی است که با توجه به جایگاه حساس قضا و موقعیت استثنایی فقیه که از منظر امامیه به عنوان نماینده شریعت در عصر غیبت تلقی شده همکاری قضایی فقیه با حکومت های عرفی چه حکمی دارد؟ فرضیه یا پاسخ نخستین به این پرسش آن است که بنا به حکم اولی شرعی، هرگونه همکاری با حاکم جور در حکومت های عرفی حرام است. این حکم با استناد به ادله ای چند به اثبات می رسد. با این حال، در مواردی به خاطر بروز عناوین ثانویه و به تبع، به موجب حکم ثانوی، همکاری با این نوع حکومت ها از جمله پذیرش منصب قضا مجاز و چه بسا واجب می شود. بدیهی است که این تجویز تحت ضابطه حکم ثانوی و مقید به قیودی خاص است.
واژه های کلیدی: مشروعیت، حکومت عرفی، ولایت قضایی، مرافعات قضایی، حکم ثانوی.