رشوه غیرقضایی از منظر اهل بیت(ع)

توضیح

موضوع رشوه از زمان‌های خیلی دور در بین جوامع بشری رواج داشته و از عیوب و بلکه بلاهایی است که از دیر زمان دامن‌گیر انسان بوده و هم اکنون نیز با شدت بیشتری ادامه دارد و در بسیاری از کشورها ریشه دوانده و زیان‌های فراوانی را به بار می‌آورد. دین مبین اسلام نیز بر حرمت آن تأکید کرده و این موضوع از صدر اسلام تاکنون مورد توجه ائمه‌ معصومین(7) و فقهای اسلام اعم از شیعه و سنی بوده است و در حقوق و قوانین موضوعه ایران نیز به‌طور جدی مورد بحث قرار گرفته است.از آن‌جایی‌که فقهاء، در کتب فقهی خود در مورد رشوه مطالب و مباحثی را اختصاص داده‌اند، ولی بیشتر به باب قضاوت پرداخته‌اند و به رشوه غیر‌قضائی اجمالاً اشاره کرده‌اند و در کتب عصر ما نیز بیشتر از جنبه اجتماعی بررسی شده است و هم‌چنین باید جامعه را نسبت به حکم رشوه در غیرقضاوت و بیان مصادیق آن آگاه کنیم، لذا بیان مصادیق این امر در جامعه بسیار ضروری است، تا بستری مناسبی باشد برای متصدیان امر که به وضع قوانین و مقررات مناسب اقدام کنند و برای کنترل و جلوگیری از دریافت آن در ادارات و نهادهای غیر‌قضائی چاره‌ای بیندیشند.رشوه گرچه در اصل در مورد قضاوت به کار رفته، ولی از نظر عرف معنی وسیعی دارد و هرکس پول، هدیه، انعام و بخشش و یا حتی خدمتی را به هر اسم و هر عنوانی از کسی دریافت کند که در مقابل آن حقی را باطل کند یا باطلی را حق نماید؛ به وسیله ی ادله ی اربعه می توان حکم حرمت را به مورد غیر‌قضاء نیز سرایت داد، در مورد حکم ثانویه رشوه نیز با بررسی قواعد فقهی نظیر قاعده حفظ نظام، قاعده حق‌النّاس و قاعده عدالت اجتماعی به هیچ عنوان حکم حرمت تغییر نمی کند، فقط در مورد قاعده‌ی اضطرار استثنائی وجود دارد که در موارد اضطراری، احقاق حق و دفع ظلم می‌توان رشوه پرداخت کرد از حکم حرمت خارج می شود.
واژه های کلیدی: رشوه، کلی منصفانه، محتوای کلروفیل.