تحلیل فقهی محدوده شرعی ارتباط با نامحرم در روابط اجتماعی

توضیح

چگونگی ارتباط با نامحرم و کمیت و کیفیت آن در روابط اجتماعی یکی از ابهاماتی است که پاسخگویی به آن ضروری به نظر می‌رسد. مکتب اسلام در عین اینکه اجازه‌ی فعالیت در عرصه‌ی اجتماع را به زن می‌دهد او را از اختلاط با نامحرم نهی می‌کند. خداوند در آیاتی از سوره‌ی مبارکه‌ی نور و احزاب علاوه بر آنکه عفت در نگاه را به هر دو گروه از زنان و مردان هشدار می‌دهد متانت در گام برداشتن، وقار در سخن گفتن، رعایت حجاب و عدم اظهار زینت را به ویژه به زنان متذکر می‌شود.در این پژوهش محدوده‌ی شرعی متعلقات اصلی ارتباط با نامحرم همچون نگاه و استثنائات آن، گفتگو، تماس بدنی و حجاب که پیش‌نیاز حضور سالم زن در اجتماع می‌باشد مورد بررسی و ارزیابی فقهی قرار گرفته است. اگرچه فقها حرمت برخی از این لوازمات مانند نگاه به وجه و کفین و گفتگو( در محیط‌های واقعی و مجازی) را مقید کرده‌اند به اینکه همراه با ریبه و یا قصد تلذّذ باشد و یا اینکه مفسده‌ای بر آن مترتب شود؛ اما آسیب‌پذیرترین این روابط یعنی تماس فیزیکی با نامحرم، حرمت آن مطلق و در بین فقها مسلم و قطعی است و تنها با توجه به دلایل عقلی و نقلی در مواردی که امر مهم‌تری به خطر بیفتد و ضرورتی حاصل شود مانند معالجات پزشکی، نگاه و لمس نیز بنابر حکم ثانوی و البته با رعایت حدود ضرورت جایز می‌شود.
واژه‌های کلیدی: احکام فقهی، احکام شرعی، محرم و نامحرم، رابطه اجتماعی، نگاه به نامحرم، مشارکت، نقش زنان، تلذذ، زن، مرد، نامحرم، عورت، ریبه