نسب و حقوق مدنی طفل ناشی از اهدای نطفه و جنین در فقه امامیه و حقوق ایران

توضیح

ناباروری یکی از قدیمی ترین مشکلات بشری است که از دیرباز سبب شده مبتلایان به آن، دوره‌ای از زندگی خود را با انواع فشارهای عصبی بگذرانند و این مساله موجب تلاش هایی برای دستیابی به راه حل های آن شده است. با پیشرفت دانش پزشکی، بسیاری از زوج های نابارور مشکل خود را با استفاده از روش های نوین باروری برطرف می کنند. این روش ها شامل لقاح داخل رحمی، لقاح خارج رحمی، اهدا جنین، اهدای گامت و رحم جایگزین است. از اهداف مهم این رساله، این است که با استفاده از نظر فقها و حقوقدانان، دیدگاه اسلام را در مورد باروری مصنوعی، مبتنی بر فقه امامیه از نظر جواز یا حرمت، مورد بررسی قرار دهد. همچنین از آنجا که، «نسب» یکی از مسائل مهم در قوانین فقهی، حقوقی و اجتماعی است، و برخی از روش های جدید باروری گاه به گونه ای است که در نسب کودکان باعث ایجاد شبهه می شود لذا در این رساله تلاش می شود که نسب کودکان ناشی از این روش های باروری مورد بحث و بررسی قرار گیرد و آثار نسب از جمله ارث، نفقه، محرمیت، حضانت و ولایت نیز بررسی و تبیین شود. بررسی ها نشان می دهد که با وجود مخالفت پاره ای از فقها و صاحب نظران، بیشتر صور تلقیح مصنوعی، فاقد منع شرعی است و قول به جواز آنها قابل دفاع به نظر می رسد و همچنین با مطمح نظر قراردادن مصالح کودکان متولد از تلقیح مصنوعی و مشرو.ع و قانونی دانستن نسب این کودکان، می توان گام بزرگی درراستای رفع تبعیض وجلوگیری ازمشکلات بعدی درجامعه اسلامی برداشت.
واژه های کلیدی: نسب، تلقیح مصنوعی، مادر جانشین، اهدای جنین.