عنوان
بررسی دیدگاههای فقه امامیه، فقهای عامه و حقوق موضوعه در زمینه شبیهسازی انسان
نویسنده
اصطلاحنامه
حقوق موضوعه | شبیه سازی (Simulation) | فقه امامیه | فقه جعفری (Islamic law, Ja'fari) | فقه عامه
ناشر
فصلنامه طب و قرآن، زمستان 1398، شماره 5، ص.: 51-58.
تاریخ نشر
1398
توضیح
شبیه سازی انسانی که یک پدیده تولیدمثل غیرجنسی و شامل تمام ویژگی های ژنتیکی صاحب سلول غیرجنسی و کاملاً کپی و مشابه آن است، مباحثی را در محافل مختلف علمی و همچنین حوزه های دینی ایجاد کرده است. این مسئله موضوع جدیدی است که در مسائل فقه و حقوق به آن پرداخته نشده، لذا احکام آن نیازمند بررسی های دقیق است. بررسی دیدگاه های فقهی عامه و امامیه و حقوق موضوعی محورهای اصلی بحث این پژوهش است. مبانی علمی شبیه سازی، نظریات فقهی و حقوقی آن در قالب چهار نظریه کلی جواز مطلق، جواز محدود، حرمت ثانوی و حرمت اولی، نظریات فقه عامه در قالب دلایل حرمت شبیه سازی انسانی و ارزیابی کلی دیدگاه فقه عامه از نظر قیاس، سد ذرائع و قاعده درء مفاسد، از مباحث مورد بررسی در این پژوهش است. عالمان اهل سنت به شدت و به صورت احساسی به مخالفت با هرنوع همانندسازی انسانی پرداختند و عالمان و فقهای امامیه برخورد کاملاً علمی و مبنایی با آن داشتند و مانند هر پدیده مستحدثه آن را از نظر فقهی مورد نقد و بررسی قرار داده و مشهور آنان، بر اساس اصالۀ الاباحۀ، حکم اولیه آن را جواز دانستند. در حقوق موضوعه نیز با توجه به موادی از قانون مدنی و اراده قانون گذار در این زمینه، همچنین با مراجعه به نظم عمومی و اخلاق حسنه معلوم می شود که از منظر نظام حقوقی ایران شبیه سازی انسانی را نمی توان غیرمجاز اعلام نمود.
واژههای کلیدی: شبیهسازی انسانی، حقوق موضوعه، فقه امامیه، فقه عامه